Een sterrenbeeld is een verzameling sterren die ogenschijnlijk een figuur vormen wanneer we deze sterren met denkbeeldige lijnen verbinden. Vanop aarde lijken deze sterren die een sterrenbeeld vormen dicht bij elkaar te staan maar in het heelal bevinden deze sterren zich vele lichtjaren van elkaar. Sterrenbeelden hebben een rijke geschiedenis en hebben veelal namen gekregen die afkomstig zijn uit de Griekse of Romeinse mythologie of van dieren. de huidige indeling van de sterrenbeelden is voornamelijk gebaseerd op de sterrenatlas die in 1603 werd uitgegeven door de Duitse sterrenkundige Johannes Bayer. In dit artikel bespreken we het sterrenbeeld Slang (Serpens).
Algemeen
Het sterrenbeeld Slang (Serpens) is één van de 88 moderne sterrenbeelden en is zichtbaar vanop het noordelijk halfrond. Het is een groot sterrenbeeld dat in tweeën wordt gedeeld door het sterrenbeeld Slangendrager. Het westelijke deel wordt Serpens Caput genoemd. Dit is de kop van de slang. Het oostelijke deel wordt Serpens Cauda genoemd en dit is de staart van de slang.Tussen deze twee sterrenbeelden ligt het sterrenbeeld de Slangendrager. In grootte is Serpens het 23ste sterrenbeeld.
Mythologie
Serpens is de slang die vastgegrepen wordt door Ophiuchus, de slangendrager, en is er dus erg aan verbonden in de mythologie. Beide sterrenbeelden werden opgelijst door Ptolemeaus. Oorspronkelijk waren Serpens en Opchiuchus als 1 sterrenbeeld aanzien. Een recente interpretatie stelt de complete figuur de genezer Asclepius voor die de geheimen om de dood aan de kant te laten wanneer men een slang zag die helende kruiden bracht. Om te voorkomen dat iedereen onsterfelijk werd onder de zorgen van Asclepius doodde Zeus hem door een bolbliksem maar plaatste hem later aan de hemel om zijn goede werk te eren.
Aangrenzende sterrenbeelden
Serpens Caput
- Corona Borealis
- Boötes
- Virgo
- Libra
- Ophiuchus
- Hercules
Serpens Cauda
- Aquila
- Ophiuchus
- Sagittarius
- Scutum
Wat zijn de belangrijkste sterren?
Alpha Serpentis is de helderste ster in het sterrenbeeld Slang (Serpens). Deze ster bevindt zich op een afstand van 74 lichtjaar van ons en heeft een visuele helderheid van magnitude 2,6. Deze ster bevindt zich in de kop van Serpens Caput en is ook gekend onder de naam 'Unukalhai'. Eta Serpentis is de op één na helderste ster in dit sterrenbeeld. Deze ster bevindt zich in de staart van de slang, Serpens Cauda en heeft een helderheid van magnitude 3,3. Mu Serpentis bevindt zich op een afstand van 156 lichtjaar van de Zon, heeft een visuele helderheid van magnitude 3,5 en is hierdoor de derde helderste ster in dit sterrenbeeld. Deze ster bevindt zich in de kop van de slang.
Welke andere objecten zijn er te vinden in Serpens?
Het sterrenbeeld Slang (Serpens) is onder amateur-astronomen zeer geliefd aangezien dit enkele mooie deep-sky objecten bevat. Zo vinden we in dit sterrenbeeld de bolvormige sterrenhoop Messier 5 terug. Deze bolhoop heeft een visuele helderheid van magnitude 5,6 en is zou maar liefst 13 miljard jaar oud zijn. Onder extreem goede omstandigheden is Messier 5 net met het blote oog te zien. Met een grote verrekijker (7x50 of 10x50) of kleine telescoop is deze bolhoop goed te zien als een vaag vlekje. Individuele sterren zijn pas te zien met een telescoop met een diameter van minimaal 10 centimeter. Messier 5 is terug te vinden door te starten bij de ster Antares en van hieruit naar de ster Arcturus te gaan. Messier 5 bevindt zich op ongeveer 1/3 van de afstand tussen Antares en Arcturus. Een ander prachtig deep-sky object dat we in het sterrenbeeld Slang kunnen waarnemen, is de bekende Arendnevel (Adelaarsnevel), ofwel Messier 16. Dit is een gigantische wolk van interstellair gas en stof dat een visuele helderheid heeft van magnitude 6,4. Messier 16 heeft een doorsnede van ongeveer 50 bij 70 lichtjaar en in het centrum van de nevel bevindt zich een open sterrenhoop. De sterrenhoop werd in 1745 ontdekt door Jean-Philippe de Chéseaux terwijl Charles Messier in 1764 de nevel eromheen ontdekte en vervolgens in zijn lijst opnam als nummer 16. In deze nevel werd één van de bekendste foto's genomen door de Hubble Space Telescope: de The Pillars of Creation. Op deze foto zijn stervormingsgebieden te zien. In het sterrenbeeld Slang kunnen we ook enkele sterrenstelsels terugvinden die men Seyfert’s Sextet noemt. Deze groep bestaat uit zes sterrenstelsels die zich op een afstand van ongeveer 190 miljoen lichtjaar bevinden. Van deze zes sterrenstelsels zijn er vier die met elkaar in interactie zijn. De groep van sterrenstelsels is in de jaren '50 van de vorige eeuw ontdekt door de Amerikaanse astronoom Carl Keenan Seyfert.
De prachtige bolhoop Messier 5 - Foto: Sloan Digital Sky Survey
De prachtige nevel Messier 16 - Foto: ESO
De bekende groep met sterrenstelsels Seyfert's Sextet - Foto: NASA
