De 4,3 meter hoge Odysseus, gebouwd door het Amerikaanse bedrijf Intuitive Machines uit Houston, is op 22 februari 2024 tijdens de historische landing op het maanoppervlak blijkbaar op zijn kant terechtgekomen. Toch blijkt het ruimtetuig nog steeds goed te functioneren, dat liet de missieleiding van Intuitive Machines weten tijdens een persbriefing op 23 februari.
Odysseus werd op 15 februari 2024 gelanceerd met een Falcon 9 raket van SpaceX, met aan boord van de maanlander zes NASA wetenschappelijke instrumenten en zes particuliere nuttige ladingen. De lander kwam zes dagen later aan in een baan om de maan en landde uiteindelijk op 22 februari op ongeveer 300 kilometer van de zuidpool van de maan. Het was de eerste geslaagde maanlanding door een Amerikaans ruimtetuig sinds het einde van het Apollo-tijdperk in 1972 en de allereerste door een privébedrijf.
Het missieteam moest tijdens de afdaling naar de maan echter snel denken om de landing goed te laten verlopen. Toen het tijdstip van de beoogde landing gisteren naderde, realiseerden de vluchtleiders van Odysseus zich dat de laserafstandsmeters niet goed werkten. Om toch de benodigde hoogte- en snelheidsgegevens te krijgen, maakten ze gebruik van een experimenteel NASA-instrument aan boord van Odysseus met de naam NDL ("Navigation Doppler Lidar for Precise Velocity and Range Sensing"). Het team stelde de geplande landing met twee uur uit om een reparatie uit te voeren, waarvoor ze een softwarepatch naar Odysseus moesten sturen vanuit de missiecontrole in Houston.
Hoewel ze nog bezig zijn met het analyseren van de gegevens, is het vrij duidelijk dat Odysseus niet verticaal landde zoals de bedoeling was, zeiden Altemus en Tim Crain, medeoprichter en CTO van Intuitive Machines, tijdens de briefing op 23 februari. Tijdens de laatste momenten van de afdaling zou Odysseus ongeveer 3,2 km/u in verticale richting moeten afleggen en 0 km/u horizontaal. Maar uit de gegevens blijkt dat hij in werkelijkheid ongeveer 10 km/u verticaal bewoog en 3,2 km/u horizontaal. Misschien is Odysseus tijdens het neerkomen met die afwijkende snelheden in een spleet of ander stuk maanlandschap terechtgekomen. Als gevolg daarvan "hebben we misschien het landingsgestel gebroken en zijn we zachtjes gekanteld", zei Steve Altemus.
Er zijn meer gegevens nodig voordat het team een volledige beoordeling kan maken. Sommige bijzonder onthullende informatie zou kunnen komen van een andere lading aan boord van Odysseus: EagleCam, een systeem gebouwd door studenten van Embry-Riddle Aeronautical University dat tijdens de afdaling van de lander zou worden uitgeklapt en de landing vanaf het maanoppervlak zou fotograferen. Het missieteam besloot echter om EagleCam tijdens de landing aan boord te houden vanwege de navigatieproblemen. De camera bevindt zich nog steeds aan de maanlander, maar het team is van plan om hem binnenkort uit te rollen, zodat er hopelijk een paar goede foto's van Odysseus op het maanoppervlak kunnen worden gemaakt.
Net als EagleCam lijken ook de andere instrumenten en belangrijke subsystemen van Odysseus nog steeds te functioneren, zei Altemus. De zon schijnt op de zonnepanelen en laadt de batterijen van het ruimtetuig op. De gegevens suggereren dat Odysseus neerkwam binnen enkele kilometers van zijn beoogde landingszone, een stuk relatief vlakke grond in de buurt van een krater genaamd Malapert A, voegde Altemus eraan toe. De exacte landingsplaats kan binnenkort duidelijk worden; NASA's Lunar Reconnaissance Orbiter zal dit weekend foto's maken van het gebied van bovenaf, als alles volgens plan verloopt.
Bron: Space.com
