Mythologie
De Kreeft wordt in het Latijn Cancer genoemd en betekent “krab” of “kreeft” die kan geassocieerd worden met de krab die een belangrijke rol speelde tijdens één van de legendarische verhalen van Hercules. Toen de Griekse held Hercules in het moeras van Lerna een zwaar gevecht leverde met de veelkoppige en verschrikkelijke waterslang Hydra dook plots uit het moeras een krab op die Hercules beet in de voet en gestuud werd door Hera. Hercules was zo geërgerd door het dier dat het dit meteen doodde maar Hera, die de vrouw van de oppergod Zeus was, verhief dit kleine dier tot sterrenbeeld om Hercules te pesten. Meteen na het doodden van de krab kon Hercules het onsterfelijke hoofd van Hydra afhakken waarna het verschrikkelijke monster stierf.
Waar en wanneer vind ik de Kreeft aan de sterrenhemel?
De Kreeft is het vierde sterrenbeeld uit de bekende Dierenriem en is ook één van de minst opvallende constellaties uit deze groep vanwege zijn zwakke sterren. Dit zwakke sterrenbeeld kan terug gevonden worden tussen de sterrenbeelden Tweelingen (Gemini) en Leeuw (Leo). Om het sterrenbeeld Kreeft makkelijk te lokaliseren, moet men kijken tussen de sterren Castor en Pollux (Tweelingen) en Procyon (Kleine Hond) en Regulus (Leeuw). In dit sterrenbeeld loopt ook de ecliptica en de zon staat in het sterrenbeeld Kreeft tussen 20 juli en 10 augustus.
Aangrenzende sterrenbeelden
- Lynx
- Tweelingen (Gemini)
- Kleinde Hond (Canis Minor)
- Waterslang (Hydra)
- Leeuw (Leo)
- Kleine Leeuw (Leo Minor)
Wat zijn de belangrijkste sterren?
De helderste ster uit dit sterrenbeeld is de oranje ster Bèta die magnitude 3,5 heeft en zich op een afstand van 190 lichtjaar van ons bevindt. Alfa is een witte ster die ook de naam Acubens (“de schaar”) of Sartan heeft en slechts een helderheid heeft van 4,3. De tweede helderste ster uit dit sterrenbeeld is Delta (magnitude 3,9) die vaak ook de naam Asellus Australis (“het zuidelijke ezeltje”) heeft. De meest interessante ster uit deze constellatie is Zèta die eigenlijk een meervoudig systeem is en zelfs met een kleinere telescoop zijn al mooi twee sterren te onderscheiden met magnitudes 5 en 6,2. beide sterren draaien om de 1.150 jaar om hun onderlinge zwaartepunt en wie een grote en krachtige telescoop heeft kan zien dat de helderste ster ook weer bestaat uit twee sterren componenten die er 60 jaar over doen om één maal rond elkaar te draaien.
Welke andere objecten zijn er te vinden in de Kreeft?
Het sterrenbeeld Kreeft biedt weinig boeiends voor deep-sky fanaten maar toch bevindt zich in dit gebied één van de helderste open sterrenhopen die zelfs al met het blote oog kan worden waargenomen indien de omstandigheden goed zijn. Dit object, Messier 44, kreeg de naam 'Praesepe' wat zoveel betekent als 'de kribbe' of 'de voerbak'. Door zijn helderheid (3,7 magnitude) was deze open sterrenhoop al gekend in de oudheid en werd dit object vaak gebruikt bij het voorspellen van het weer. In totaal bestaat deze groep uit meer dan 300 sterren waarvan 100 helderder zijn dan onze eigen zon en Messier 44 bevindt zich op een afstand tussen de 520 en 610 lichtjaar van ons. Messier 44 kent minstens vijf rode reuzen en dit deep-sky obect is zichtbaar van februari tot mei. Net als Messier 44 is Messier 67 nog een open sterrenhoop die zich in het sterrenbeeld Kreeft bevindt maar door zijn zwakke sterren is deze enkel waar te nemen met een goede verrekijker of telescoop. Messier 67 staat ongeveer 2 700 lichtjaar van ons verwijdert en heeft een diameter van de helft van de maanschijf.
De prachtige open sterrenhoop Messier 44 in het sterrenbeeld Kreeft - Foto: Giuseppe Donatiello
