Foto: EPA

Op dit moment is de planeet Venus zichtbaar, zij het erg laag aan de west-noordwestelijke avondhemel net na zonsondergang. Degenen met obstructies zoals bomen of gebouwen in de richting van het westen kunnen Venus misschien nog niet zien dankzij de zeer lage hoogte. Maar deze huidige avondverschijning van Venus zal in de komende dagen en weken uitgroeien tot een zeer goede verschijning, dus laten we een volledigere uitleg geven over wat komen gaat.

Venus passeerde superieure conjunctie (die vanaf de aarde gezien direct achter de zon lijkt te staan) op 4 juni. Aanvankelijk werd ze diep ondergedompeld in de schitterende schittering van de zon. In de dagen die volgden, bewoog ze echter gestaag, zij het heel langzaam, naar het oosten en trok ze zich geleidelijk terug uit de buurt van de zon. En nu we op het punt staan de overgang van juli naar augustus te maken, is Venus eindelijk serieus begonnen met opklimmen uit de gloed van de zonsondergang en staat ze op het punt haar rol als schitterende Avondster weer op te eisen, een titel die ze sinds ongeveer een jaar niet meer heeft gehad. Ga er nu naar op zoek door kort na zonsondergang heel laag aan de westelijke hemel met een verrekijker te scannen. Venus staat bij zonsondergang ongeveer 9 graden hoog aan de westelijke hemel (je gebalde vuist op armlengte is ruwweg 10 graden breed) en zal ongeveer 50 minuten na zonsondergang de horizon raken, waardoor minder ervaren sterrenkijkers een kans hebben om een goede glimp op te vangen.

In augustus gaat Venus rond het midden van de schemering onder; zoek haar met een verrekijker vlak na zonsondergang en met het blote oog zo'n 20 tot 30 minuten later, afhankelijk van de hemelomstandigheden en de plaatselijke topografie. Naarmate de maand vordert kruipt Venus steeds een beetje hoger; tegen het einde van de maand kun je proberen Venus 30 of 40 minuten na zonsondergang te vinden. Met een verrekijker en een heldere hemel op 4 augustus kun je misschien het piepkleine Regulus zien, de helderste ster in het sterrenbeeld Leeuw, iets meer dan 1 graad linksonder Venus. De volgende nacht staat Regulus ongeveer 1,5 graad onder Venus. Maar diezelfde nacht is er ook een bonus. Op slechts driekwart graad rechtsboven Venus staat een ultradunne wassende maansikkel, net 36 uur voorbij nieuwe fase en slechts voor 2 procent verlicht. Je hebt waarschijnlijk een verrekijker nodig en Venus moet je misschien de weg wijzen naar de locatie van de extreem dunne maansikkel, want Venus is met magnitude -3,9 misschien wel makkelijker te zien dan de maan.

Venus zal in september iets gemakkelijker te zien zijn. Op 1 oktober zal ze ongeveer 30 graden ten zuiden van het rechte westen staan, bijna 75 minuten na zonsondergang. Venus blijft ten oosten van de zon schommelen naarmate het herfstseizoen vordert en zal tegen Thanksgiving zelfs voor de meest toevallige waarnemer duidelijk zichtbaar zijn aan de zuidwestelijke avondhemel. Onze zusterplaneet verschijnt als een stralend zilverwit sterachtig object van magnitude -4.3 en zal op eerste kerstdag bijna vier uur na de zon ondergaan. Als de lucht heel helder is en de hemel diepblauw, kun je proberen Venus kort voor zonsondergang te zien. Als de hemel donkerder wordt, lijkt ze op te zwellen van een kleine witte vonk tot een grote, bijna oogverblindende ster van het kerstseizoen.

De grote Venus show

Tijdens de winter van 2025 zal Venus optreden als een echte 'showgirle met lovertjes die elke avond de aandacht op zich vestigt. Gezien in de westelijke schemering ziet deze planeet er altijd oogverblindend helder uit voor het blote oog, en nog meer met een verrekijker. Venus bereikt haar grootste elongatie, haar grootste hoekafstand, 47 graden ten oosten van de zon op 10 januari. Ze zal op haar helderst zijn in het midden van de winter wanneer ze terug naar de zon gaat, en bereikt haar grootste helderheid voor deze verschijning op Valentijnsdag (14 februari) bij magnitude -4.8. De planeet zal dan het meest opvallen. De planeet zal dan het meest opvallend zijn en meer dan twee keer zo helder schijnen als nu. Venus zal dan terugglijden naar de schittering van de zon, maar omdat het lijkt alsof ze meer dan acht graden ten noorden van de zon passeert wanneer ze inferieure conjunctie passeert op 22 maart, zal er rond die tijd een paar dagen lang een zeer ongewone omstandigheid plaatsvinden: Venus zal zichtbaar zijn als zowel een avond- als ochtendobject, gloeiend laag in het westen vlak na zonsondergang en ook laag in het oosten vlak voor zonsopgang. Tegen het einde van maart zal ze uiteindelijk (bijna met tegenzin) verdwijnen voor avondkijkers.

Venus in fasen

Tussen nu en eind maart zullen herhaalde waarnemingen van Venus met een kleine telescoop bijna alle fasen en schijven laten zien. Op dit moment lijkt de planeet bijna vol te zijn (op 27 juli was ze voor 97 procent door de zon beschenen), en gedurende de eerste helft van het komende herfstseizoen zal ze niet meer dan een kleine, verblindende schijf laten zien. Begin december wordt hij duidelijk minder helder. Op 11 januari 2025 bereikt Venus de dichotomie (een halve maan). Daarna, in februari, laat ze ons een steeds grotere sikkelfase zien terwijl ze naar de aarde draait. Degenen die telescopen gebruiken zullen opmerken dat terwijl de afstand tussen de aarde en Venus kleiner wordt, de schijnbare grootte van de schijf van Venus zal toenemen en verdubbelen ten opzichte van zijn huidige grootte tegen de eerste nacht van de winter (21 december). Wanneer ze op 16 februari weer verdubbeld is, zal haar grote halve maan vorm gemakkelijk te zien zijn, zelfs met een 7-punt verrekijker.

Maar zelfs nadat ze op 22 maart door de inferieure conjunctie is gegaan, is onze Venus show nog niet voorbij, want begin april zal ze weer op dramatische wijze verschijnen als een oogverblindende "ochtendster" laag aan de oostelijke hemel. Dan zal een herhaling van de show beginnen, waarbij de avondsequentie van gebeurtenissen in omgekeerde volgorde zal plaatsvinden en zal doorgaan tot het einde van 2025.

Bron: Space.com

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.

Dit gebeurde vandaag in 1981

Het gebeurde toen

De Amerikaanse astronoom Edward L. G. Bowell ontdekt vanuit het Lowell Observatory de planetoïde 5500 Twilley. Deze planetoïde draait tussen de planeten Mars en Jupiter in een baan om de Zon en heeft een helderheid van magnitude 13,5.

Ontdek meer gebeurtenissen

Redacteurs gezocht

Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!

Wordt medewerker

Steun Spacepage

Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.

100%

Sociale netwerken