Wie houdt van meteoren, ook wel 'vallende sterren' genoemd, kan in november nog eens zijn hart ophalen. Zo vindt in de nacht van vrijdag 17 op zaterdag 18 november 2023 het maximum plaats van de meteorenzwerm Leoniden. Onder ideale omstandigheden mogen van deze zwerm ongeveer een dertigtal 'vallende sterren' per uur verwachten. Dit jaar zijn de omstandigheden goed om de Leoniden meteoren waar te nemen aangezien de maan geen stoorzender is. Dit is dus de perfecte periode om een 'wens' te doen of om vanuit een lichtstoel in je tuin tientallen meteoren waar te nemen!
Meteoren worden in de volksmond ook wel 'vallende sterren' genoemd en zijn een zeer geliefd fenomeen onder amateur-sterrenkundigen. In werkelijkheid gaat het hier niet om ‘vallende sterren’ maar wel om zeer kleine stukjes steen en gruis die die onder hoge snelheden de atmosfeer van de Aarde binnenkomen en op grote hoogte verdampen. De steentjes en het gruis die de meteorenzwerm Leoniden veroorzaakt, zijn afkomstig van de komeet 55P/Tempel-Tuttle. Er is een cyclus van 33 jaar, dat overeenkomt met een baan van 33 jaar die de komeet rond de zon beschrijft. De maand november is net als de maanden augustus (Perseïden), oktober (Orioniden - Draconiden) en december (Geminiden) een zeer goede maand om vallende sterren of meteoren waar te nemen. De zichtbaarheid van de Leoniden is het grootst in de nacht van 17 op 18 november en het radiant van de Leoniden meteorenzwerm, het punt aan de hemel waaruit de meteoren lijken te komen, staat op 18 november omstreeks 07u00 ongeveer 60° boven de zuidoostelijke horizon in het sterrenbeeld Leeuw (Leo). De Maan is dit jaar geen stoorzender waardoor de kans groot is dat je ook meteoren te zien zijn van andere zwermen. Drie dagen rondom het maximum van deze meteorenzwerm kunnen we eveneens al enkele Leoniden meteoren waarnemen.
De Leoniden meteorenzwerm is onder amateur-sterrenkundigen heel bekend omwille van zijn indrukwekkende sterrenregens in 1799, 1833, 1866, 1966 en 1999. Uit historische documenten blijkt dat in het jaar 855 zelfs al Leoniden meteoren werden waargenomen. De sterrenregen van 13 november 1833 moet destijds zo zeer indrukwekkend zijn geweest aangezien tal van ooggetuigen tot wel duizend meteoren per uur rapporteerden waaronder ook verschillende vuurballen. Astronomen verwachten dat een nieuwe periode van een Leoniden-sterrenregen ergens tussen 2033 en 2035 zal plaatsvinden.
Hoe meteoren waarnemen?
Om 'vallende sterren' of meteoren waar te nemen, heb je geen speciale apparatuur nodig zoals een dure telescoop. Enkel warme kledij, een veldbed of ligzetel en een locatie met weinig tot geen lichtvervuiling zijn voldoende. Een open veld ver van de stad is dus de perfecte locatie. Meestal volstaat het al om met het blote een vijftiental minuten naar de sterrenhemel te kijken om één of meerdere 'vallende sterren' te zien. Zorg er voor dat je vrij zicht hebt op de prachtige donkere hemelkoepel en laat je ogen ongeveer vijftien minuten wennen aan het donker. Een sterrenkaartje of een sterrenkundige app op je smartphone is ook altijd handig als je wil weten waar het sterrenbeeld Perseus zich bevindt en kijk niet al te vaak naar het felle licht van je smartphone!
Hoe meteoren fotograferen?
