Tijdens de 47ste bijeenkomst van de Division for Planetary Sciences (DPS) van de American Astronomical Society in National Harbor, Maryland, hebben wetenschappers onder andere bekend gemaakt dat er op de dwergplaneet Pluto wellicht actief ijsvulkanisme voorkomt. Daarnaast leidt onderzoek naar de inslagkraters op het oppervlak van Pluto ook steeds tot meer fascinerende ontdekkingen en hebben de vier kleine maantjes van Pluto een snelle, chaotische rotatie.
Eén van de belangrijkste ontdekkingen over Pluto is ongetwijfeld dat deze verre ijswereld mogelijk ijsvulkanisme kent. Planeetonderzoekers kwamen tot deze belangrijke vaststelling aan de hand van stereo-opnamen die gemaakt werden door de Amerikaanse ruimtesonde New Horizons die begin juli langs deze verre ijswereld vloog. Dankzij deze opnamen heeft men topografische kaarten van het oppervlak van Pluto kunnen maken waarop minstens twee kilometershoge bergen werden ontdekt. Deze bergen kregen de voorlopige namen 'Piccard Mons' en 'Wright Mons' en hebben op hun top een caldera-achtige krater. De wetenschappers vermoeden dat uit deze twee 'vulkanen' nog af en toe een mengsel stroomt van bevroren water, stikstof, ammoniak en methaan. Een andere belangrijke ontdekking die tijdens de DPS-bijeenkomst werd bekend gemaakt, is de schatting van de geologische ouderdom van Pluto. Zo blijkt uit een telling en de verdeling van ongeveer duizend inslagkraters op de dwergplaneet Pluto dat sommige gebieden op het oppervlak enkele miljarden jaren oud zijn, terwijl andere delen misschien niet ouder zijn dan tien miljoen jaar. Vooral het bekende 'hart' op het oppervlak van Pluto, het Sputnik Planum gebied, telt niet één krater wat betekent dat dit gebied geologisch zeer jong moet zijn. Daarnaast komen er op Pluto ook gebieden voor die een gemiddelde leeftijd hebben. Deze bevindingen tonen aan dat Pluto gedurende vrijwel zijn gehele geschiedenis een of andere vorm van tektonische activiteit heeft gekend. Dankzij het onderzoek van deze inslagkraters vermoeden wetenschappers nu ook dat Kuipergordelobjecten niet ontstaan zijn door zachte botsingen en samensmeltingen van kleinere objecten, maar dat ze gewoon groot gevormd zijn bij hun ontstaan uit de schijf van gas en stof waaruit het zonnestelsel werd geboren. Het meest recente onderzoek van de vier kleinste maantjes van Pluto doet planeetonderzoekers vermoeden dat minstens twee van deze maantjes, Kerberos en Hydra, waarschijnlijk zijn ontstaan door botsingen van kleinere hemellichamen. Ook voor de overige twee, Styx en Nix, zou deze theorie kunnen kloppen. Opvallend is wel dat deze vier maantjes een snelle, vermoedelijk chaotische rotatie hebben. Zo draait Hydra tijdens één omwenteling om Pluto maar liefst 89 keer om zijn eigen as. De meeste manen in ons zonnestelsel hebben een synchrone rotatie waarbij de rotatie om hun as net zo lang duurt als de omwenteling om de planeet, zoals het geval is bij onze eigen maan. Onderstaande video toont mooi de rotaties van de maantjes om Pluto. Ondanks het feit dat New Horizons de dwergplaneet al enkele maanden achter zich heeft gelaten, blijft de verre ijswereld voor fascinerende ontdekkingen zorgen. New Horizons is momenteel op weg naar het Kuipergordelobject 2014 MU69 dat tussen de 50 en 60 kilometer groot is.
De twee kilometershoge bergen op het oppervlak van Pluto - Foto: NASA
