De eerste van ESA's nieuwste serie Sentinel aardobservatiesatellieten is op donderdag 3 april 2014 met succes in de ruimte gebracht. Vanop de Europese lanceerbasis in Zuid-Amerika vertrok om 23u03 Belgische tijd een Russische Sojoez-ST draagraket met in zijn vrachtruim de 2,3 ton zware Sentinel-1A satelliet. Dit was de zevende maal dat een Russische Sojoez raket werd gelanceerd vanuit Frans-Guyana.
Nadat de Europese Sentinel-1A satelliet eind februari per vliegtuig werd overgebracht van Frankrijk naar de Europese lanceerbasis in Frans-Guyana onderging de kunstmaan de afgelopen weken haar laatste tests alvorens deze in het vrachtruim van de raket werd bevestigd. Op donderdag 3 april 2014 werd Sentinel-1A uiteindelijk in de ruimte gebracht door middel van een Russische Sojoez-ST draagraket. Deze raket bracht de nieuwe Europese aardobservatiesatelliet vanop de Europese lanceerbasis in Frans-Guyana in een polaire baan om de Aarde op een hoogte van 693 kilometer. Iets meer dan 23 minuten na de start van de lancering werd Sentinel-1A losgemaakt van de Fregat-rakettrap. Nadat de satelliet werd uitgezet in de juiste baan om de Aarde werden de zonnepanelen en het radarinstrument gezamenlijk maar in een zorgvuldig geplande volgorde opengevouwen. Verwacht wordt dat Sentinel-1A een levensduur zal hebben van minstens zeven jaar. Onderaan dit artikel kan u de beelden bekijken van de lancering van de Sentinel-1A satelliet.
De eerste van een nieuwe generatie
Na meer dan zeven jaar van ontwerpen, testen en samenstellen werd de Sentinel-1A satelliet op 3 april 2014 probleemloos in de ruimte gebracht met behulp van een Sojoez draagraket. Sentinel-1A is de eerste satelliet uit een reeks nieuwe Europese aardobservatiesatellieten die ontwikkeld worden door het Europese ruimtevaartagentschap ESA en de Europese Unie in het kader van het Copernicusprogramma (voormalige Global Monitoring for Environment and Security programma). Copernicus is het meest ambitieuze ruimteprogramma ter wereld op vlak van aardobservatie en moet ons een hoop informatie opleveren over hoe we onze planeet het best beheren. Deze nieuwe satellietfamilie zal uit zes satellieten bestaan, twee van elk type. Iedere Sentinel-satelliet is gericht op een specifiek aspect binnen de wereld van aardobservatie. De eerste Sentinel-satelliet weegt bij zijn lancering ongeveer 2,3 ton en werd uitgerust met een geavanceerd radarinstrument voor continu opnamen van het aardoppervlak. De radarantenne aan boord van Sentinel-1A, de zogheten 'Synthetic Aperture Radar' (SAR), heeft, eenmaal opengevouwen, een lengte van twaalf meter en wordt opengevouwen wanneer de satelliet zich in de juiste baan om de Aarde bevindt. In tegenstelling tot optische instrumenten kan een radarinstrument vanuit een baan om de Aarde 24 uur per dag, zeven dagen per week en bij elke weersituatie de Aarde uitgebreid in kaart brengen. Zo zal het radarinstrument aan boord van Sentinel-1A onze planeet in beeld brengen in stukken met een diameter van 250 kilometer en een grondresolutie tussen 5 en 25 meter. De gegevens die deze satelliet zal leveren, zullen door wetenschappers gebruikt worden om ondermeer de veranderingen van het zeeijs in kaart te brengen of om de oceanen af te speuren op zoek naar olievlekken. Daarnaast kunnen de gegevens van Sentinel-1A ondersteuning bieden in crisissituaties zoals bij natuurrampen, kan men er illegale houtkap met in kaart brengen en zal de satelliet ook gebruikt worden voor de studie van klimaatsveranderingen. In 2015 moet een tweede, identieke Sentinel-1 satelliet in de ruimte gebracht worden. De twee Sentinel-1 satellieten moeten uiteindelijk het jarenlange radaronderzoek vanuit de ruimte verderzetten dat in het verleden werd geleverd door de ERS-1, ERS-2 en Envisat satellieten. Samen zijn de Sentinel-1 satellieten in staat om elke zes dagen een wereldwijde radarkaart van de Aarde te maken. Terwijl de Sentinel-2 satellieten data moeten verzamelen over het land op Aarde gaan de Sentinel-3 satellieten de oceanen bestuderen. Alle gegevens afkomstig van deze satellieten zal gratis ter beschikking gesteld worden zodat iedereen er met aan de slag kan.
De Sentinel-1A satelliet wordt klaargemaakt voor de lancering - Foto: ESA
De realisatie van deze eerste Sentinel-satelliet is opnieuw een mooi voorbeeld van samenwerking binnen de Europese ruimtevaartsector. Zo werd deze satelliet gebouwd door een consortium van tientallen bedrijven uit diverse Europese landen onder leiding van Thales Alenia Space Italië. De zonnepanelen werden geleverd door het Nederlandse ruimtevaartbedrijf Dutch Space en het geavanceerde radarinstrument werd ontwikkeld en gebouwd door Airbus Defence and Space in Duitsland. Ook de Belgische vestiging van Thales Alenia Space in Charleroi leverde voor deze eerste Sentinel-satelliet cruciale elektronische onderdelen.
