Stratolaunch is bijna klaar voor het grote werk

Stratolaunch, het bedrijf dat in 2011 werd opgericht door de Microsoft mede-oprichter Paul Allen, is bijna klaar voor zijn eerste vlucht. Het gigantische vliegtuig, dat speciaal werd gebouwd om vanop grote hoogte raketten te lanceren, rolde in mei 2017 voor het eerst uit zijn hangar waarna in september 2017 voor het eerst de krachtige motoren werden getest. Nu het enorme vliegtuig in december 2017 zijn eerste meters aflegde op de startbaan van de Mojave Air and Space Port lijkt Stratolaunch steeds dichter bij zijn doel te komen. 

Lanceren vanop grote hoogte 

Waarom wil men een krachtige raket pas lanceren vanop een hoogte van 11 kilometer? Dat is heel eenvoudig te verklaren. Door een raket, met aan boord één of meerdere satellieten, te lanceren vanop 11 kilometer hoogte heeft men veel minder brandstof nodig waardoor de kostprijs voor een dergelijke lancering veel lager ligt dan lanceren vanop Aarde. Dit principe is niet nieuw. Zo gebruikt het Amerikaanse ruimtevaartbedrijf Orbital ATK. al vele jaren een Lockheed L-1011 TriStar Stargazer vliegtuig om Pegasus raketten te lanceren vanop grote hoogte. Een bijkomend, en niet onbelangrijk, voordeel van een dergelijk lanceersysteem is dat men geen rekening meer hoeft te houden met weersomstandigheden. Op een hoogte van 11 kilometer zijn de weersomstandigheden altijd geschikt om te lanceren. Het Stratolaunch lanceervliegtuig kan na zijn missie gewoon terug landen op Aarde en vervolgens al vrij snel worden klaargemaakt voor een nieuwe missie. Zo zou men het Stratolaunch lanceersysteem één keer per week kunnen inzetten voor het lanceren van satellieten. De raket die Stratolaunch gaat lanceren, is een Pegasus raket en wordt ontwikkeld en gebouwd door Orbital ATK. Na de oprichting van Stratolaunch werd bekend gemaakt dat het bedrijf van Elon Musk, SpaceX, de raket voor Stratolaunch zou ontwikkelen en bouwen maar de samenwerking tussen Stratolaunch en SpaceX werd eind 2012 stopgezet. Uiteindelijk stapte Orbital ATK mee in het Stratolaunch avontuur waarna Orbital ATK begon aan de ontwikkeling van de Pegasus II raket. Toen bleek dat deze ontwikkelingskosten veel hoger zouden liggen dan voorzien, koos Orbital ATK ervoor om de bestaande Pegasus XL raket te lanceren met het Stratolaunch lanceervliegtuig. De afgelopen decennia werd de Pegasus XL al bijna dertig maal succesvol gebruikt voor het lanceren van satellieten. Deze 17,6 meter lange raket bestaat uit drie trappen en kan vanop Aarde vrachten tot 450 kilogram in een lage baan om onze planeet brengen. Daarnaast houden Stratolaunch en Paul Allen ook de mogelijk open om het lanceervliegtuig te gebruiken voor bemande ruimtevaart. Zo zou de lancering van een aangepaste versie van Sierra Nevada Corporation's Dream Chaser één van de mogelijkheden zijn.

De droom van een miljardair

Commerciële ruimtevaart is vandaag de dag vaak het domein van miljardairs die hun kapitaal hebben opgebouwd in de technologiesector. Zo richtte Elon Musk, bekend van Paypal, het ruimtevaartbedrijf SpaceX op en wil Amazon-oprichter Jeff Bezos mensen in de ruimte brengen met zijn bedrijf Blue Origin. Ook de oprichter van Stratolaunch, Paul Allen, verdiende zijn miljarden in de computersector. Hij was samen met Bill Gates één van de oprichters van Microsoft en groeide ondertussen uit tot één van de rijkste mensen ter wereld. Doordat Paul Allen altijd al een grote voorliefde en interesse heeft gehad in ruimtevaart investeerde hij in de jaren '90 in het bedrijf Scaled Composites dat onder andere het suborbitale ruimtetuig SpaceShipOne ontwikkelde en in 2004 succesvol mensen in de ruimte bracht. Uit de goede samenwerking met Scaled Composites groeide uiteindelijk de oprichting van Stratolaunch Systems waarmee Paul Allen, net als zijn collega miljardairs, ruimtevaart goedkoper en efficiënter wil maken.

Aan weerszijde van het Stratolaunch lanceervliegtuig bevinden zich onder de vleugel drie krachtige
Pratt & Whitney PW4056 motoren - Foto: Stratolaunch

Groot, groter, grootst

Het 72 meter lange Stratolaunch lanceervliegtuig dat Scaled Composites heeft ontwikkeld en gebouwd voor het lanceren van raketten tart alle verbeelding op vlak van omvang en cijfers. Zo heeft deze gigant een spanwijdte van maar liefst 118 meter, weegt het gevaarte zonder vracht maar liefst 226 ton en doet het vliegtuig beroep op zes straalmotoren om te kunnen vliegen. Dit lanceervliegtuig werd speciaal ontworpen om vrachten tot 250 ton tot op grote hoogte te brengen. Ter vergelijking: de Antonov An-225 Mriya, vandaag de dag het grootste operationele cargovliegtuig, heeft een spanwijdte van 88,4 meter en heeft een maximaal gewicht van 640 ton. De vorige recordhouder, de Hughes H-4 Spruce Goose had een spanwijdte van 97,5 meter. Door zijn gigantische spanwijdte is het Stratolaunch lanceervliegtuig het grootste vliegtuig ter wereld. Om dit bijzondere vliegtuig, dat beschikt over twee rompen, te kunnen bouwen, kocht Stratolaunch twee oude Boeing 747-400 passagiersvliegtuigen van United Airlines. Onderdelen zoals de landingsgestellen, de cockpit en de Pratt & Whitney PW4056 straalmotoren kregen uiteindelijk een nieuw leven in het Stratolaunch lanceervliegtuig. Zo wordt het Stratolaunch lanceervliegtuig voorzien van 12 landingsgestellen met in totaal 28 wielen die het gigantische vliegtuig na een vlucht terug veilig aan op de grond moeten zetten. Door zijn enorme omvang zal het Stratolaunch lanceervliegtuig niet eender waar kunnen opstijgen en landen. Het vliegtuig zal een start- en landingsbaan nodig hebben van 3,7 kilometer. Door zijn gigantische rompen ziet dit vliegtuig er ook heel speciaal uit. Terwijl zich tijdens een missie in de rechterromp de piloten en vluchtingenieurs bevinden, worden in de linkerromp de apparatuur en lanceersystemen ondergebracht. De twee rompen worden bij elkaar gehouden met behulp van één vleugel waaraan ook de raket wordt bevestigd die op grote hoogte gelanceerd wordt. Achteraan de twee rompen bevinden zich twee staartvleugels die niet met elkaar werden verbonden.

Eind mei 2017 wordt het Stratolaunch lanceervliegtuig voor het eerst uit zijn hangar gerold
en voorgesteld aan de pers - Foto: Stratolaunch

Grote stappen richting eerste vlucht

Nadat Paul Allen in 2011 Stratolaunch oprichtte, sloot het bedrijf een contract af van 20 jaar met de Kern County Airport Authority voor het gebruik van faciliteiten op de Mojave Air and Space Port in Californië. Op deze locatie werd vervolgens een 8.607 vierkante meter grote hangar gebouwd waarin het Stratolaunch lanceervliegtuig zijn onderdak zou vinden. Daarnaast werd nog een andere faciliteit gebouwd waarin men afzonderlijke onderdelen zoals de vleugel en rompen kan bouwen en testen. De bouw van deze faciliteiten is ook vlakbij de de thuisbasis van het bedrijf Scaled Composites dat verantwoordelijk is voor het ontwerp en de bouw van het Stratolaunch lanceervliegtuig. Scaled Composites bouwde eerder ook al het SpaceShipOne ruimtevliegtuig en het bijhorende WhiteKnightOne lanceervliegtuig en werd opgericht door de Amerikaanse lucht- en ruimtevaartingenieur Burt Rutan. Toen het Stratolaunch lanceervliegtuig in mei 2017 voor het eerst uit zijn hangar rolde op de Mojave Air and Space Port werd een eerste grote stap gezet richting eerste vlucht. Voor het eerst kon de pers en het publiek kennismaken met het grootste vliegtuig op Aarde. Een volgende logische stap in de verdere ontwikkeling van dit vliegtuig was het testen van de zes straalmotoren. Deze Pratt & Whitney PW4056 werden in september 2017 één voor één uitvoerig getest en volbrachten elk hun taak. Na een geslaagde reeks grondtesten legde het Stratolaunch lanceervliegtuig in december 2017 zijn eerste meters af op de Mojave Air and Space Port toen het vliegtuig met succes een taxitest uitvoerde. In februari 2018 werd uiteindelijk een taxitest uitgevoerd tegen hoge snelheid (74 kilometer per uur). Dankzij prachtige videobeelden die men vrijgaf van deze test werd nog maar eens duidelijk welke omvang dit bijzondere vliegtuig heeft. Het moment waar heel veel mensen uiteindelijk naar uitkijken, is de eerste vlucht van dit gigantische vliegtuig. Indien alles verder verloopt zoals voorzien, plant Stratolaunch in 2019 een eerste vlucht van zijn lanceervliegtuig. Onderaan dit artikel kan u de beelden bekijken van de taxitest.