In dit uitgebreid artikel bespreken we wat de belangrijkste gebeurtenissen zijn op vlak van ruimtevaart die we in 2014 mogen verwachten. Zo moeten er twee ruimtetuigen aankomen bij de planeet Mars, zal een Europese ruimtesonde een bezoek brengen aan een komeet, gaat Amerika een nieuwe ruimtecapsule lanceren waarmee het in de toekomst astronauten in de ruimte wil brengen en worden er opnieuw verschillende satellieten in de ruimte gebracht die onze planeet verder gaan bestuderen.
Europa brengt een bezoek aan komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko
Voor het Europese ruimtevaartagentschap ESA moet 2014 een hoogtepunt worden op vlak van de verkenning van ons zonnestelsel. Zo zal de Europese ruimtesonde Rosetta zich dan tot in de buurt brengen van de komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko waarna er een kleine lander moet afdalen tot op het oppervlak van dit hemellichaam. De drie ton zware Rosetta ruimtesonde werd op 2 maart 2004 in de ruimte gebracht door middel van een Europese Ariane 5 raket. Om de komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko halverwege 2014 te kunnen bereiken, moest het ruimtetuig verschillende scheervluchten uitvoeren langs planeten en andere hemellichamen. Rosetta moet zichzelf op 20 januari 2014 'wakker' maken waarna het ruimtetuig zo snel mogelijk contact moet maken met de Aarde. Op dat moment zal de ruimtesonde zich nog op een afstand van ongeveer negen miljoen kilometer van de komeet bevinden. Eenmaal Rosetta contact met de Aarde zal maken, zal de vluchtleiding weten of alle systemen aan boord van Rosetta de lange reis hebben overleefd. In mei 2014 moet de afstand van Rosetta tot de komeet al verkleind zijn tot slechts twee miljoen kilometer. Dit is het moment waarop Rosetta de eerste foto's van deze komeet zal maken. In augustus 2014 moet Rosetta de komeet uiteindelijk helemaal in beeld en kaart hebben gebracht. Deze gegevens moeten vluchtleiders uiteindelijk helpen om een geschikte landingsplaats te vinden voor een kleine lander die Rosetta met zich meedraagt. Naast het onderzoeken en fotograferen van de komeet zal Rosetta in november 2014 een kleine lander laten afdalen tot op het oppervlak van dit hemellichaam. De lander, genaamd Philae, moet uiteindelijk de eerste foto's maken vanop het oppervlak van een komeet en moet de samenstelling van de bodem van deze komeet onderzoeken. Zo werd Philae uitgerust met instrumenten die tot dertig centimeter diep kunnen boren en vervolgens bodemmonsters kunnen analyseren. Rosetta zelf zal de komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko escorteren bij zijn vlucht rondom de Zon. Verwacht wordt dat deze missie in december 2015 ten einde zal zijn. Indien alles vlekkeloos verloopt, zal dit ongetwijfeld één van de hoogtepunten worden uit de geschiedenis van de Europese ruimtevaart en de verkenning van het zonnestelsel.
Artistieke impressie van de kleine Philae lander op het oppervlak van de
komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko - Foto: ESA
Satellieten voor de studie van onze planeet
Dat we nog steeds niet alles weten over onze eigen planeet ondervinden we elke dag. Om dit te verbeteren, gaan er ook in 2014 verschillende Amerikaanse satellieten in de ruimte gebracht worden die de Aarde verder uitvoerig gaan bestuderen. Zo wil NASA in juli 2014 de Orbiting Carbon Observatory (OCO) 2 satelliet in de ruimte brengen die de belangrijke taak heeft om in de atmosfeer van de Aarde CO2 te detecteren en dit op globaal vlak in kaart te brengen. Op 24 februari 2009 werd de eerste OCO satelliet gelanceerd maar de Taurus draagraket slaagde er toen niet in de satelliet in de juiste baan om de Aarde te brengen. In oktober 2014 wil NASA met behulp van een Delta II raket ook de Soil Moisture Active Passive (SMAP) satelliet in de ruimte brengen. Deze kunstmaan moet met behulp van een radiometer en radartechnologie de hoeveelheid vocht en water in de bodem op Aarde in kaart brengen. Een andere Amerikaanse missie die in 2014 van start zal gaan en waar wetenschappers veel van verwachten is de Magnetospheric Multiscale Mission (MMS). Deze missie bestaat uit vier satellieten die de magnetosfeer van de Aarde gaan bestuderen. De MMS-satellieten moeten eind 2014 in de ruimte gebracht worden. Ook Europa plant in 2014 de lancering van een belangrijke aardobservatiesatelliet. Zo wil ESA in april 2014 de Sentinel 1A kunstmaan in een zon-synchrone baan om de Aarde brengen die met behulp van radartechnologie ondermeer de poolgebieden en bossen op Aarde in kaart moet brengen. Deze satelliet maakt deel uit van het Europese Global Monitoring for Environment and Security (GMES) en kan zelfs ingezet worden in het kader van humanitaire hulp en rampencoördinatie.
Exploration Flight Test 1
Voor velen wordt het hoogtepunt op vlak van ruimtevaart in 2014 ongetwijfeld de lancering van de Amerikaanse ruimtecapsule Orion. Tijdens deze onbemande Exploration Flight Test 1 missie zal NASA voor het eerst de Orion Multi-Purpose Crew Vehicle in de ruimte brengen. Het is al geleden van 1981 (eerste lancering van een Space Shuttle) dat de Verenigde Staten nog eens een nieuw ruimtetuig bestemd voor bemande ruimtevaart in de ruimte brachten. De nieuwe Orion ruimtecapsule, die in de toekomst Amerikaanse astronauten in de ruimte moet brengen, zal op 18 september 2014 vanop de Cape Canaveral lanceerbasis in een lage baan om de Aarde gebracht worden door een krachtige Delta IV Heavy draagraket. Vervolgens zal de onbemande ruimtecapsule tot in een hogere baan om onze planeet worden gebracht waarna het ruimtetuig met een hoge snelheid moet terugkeren in de atmosfeer van de Aarde. Deze missie vertoont veel gelijkenissen met de Apollo 4 ruimtevlucht waarbij men in 1967 de Apollo ruimtecapsule uitvoerig testte. Het doel van de Exploration Flight Test 1 missie is om de vele systemen aan boord van de nieuwe Orion ruimtecapsule zoals het hitteschild, de boordcomputer en de parachutes uitvoerig te testen en te demonstreren.
Ingenieurs en technici werken aan de eerste Orion ruimtecapsule - Foto: NASA
Laatste ATV werd genoemd naar een Belg
In 2014 zal Europa voor de laatste keer een Automated Transfer Vehicle (ATV) naar het internationale ruimtestation ISS brengen. Deze vijfde Automated Transfer Vehicle (ATV) werd genoemd naar de Belg Georges Lemaître en moet in juni 2014 door middel van een krachtige Ariane 5 raket in de ruimte gebracht worden. Bij de lancering zal de ATV Georges Lemaître een gewicht hebben van 18,7 ton. Deze laatste ATV zal ondermeer 5 ton vracht, 840 kilogram water, 100 kilogram gas en 4,7 ton brandstof naar het ruimtestation brengen. De Belgische priester, kosmoloog, wiskundige en astronoom Georges Lemaître wordt vaak de 'vader' van de zogeheten 'Big Bang' theorie genoemd en speelde een cruciale rol in het onderzoek naar de kennis over de oorspong van het heelal. De eerste twee ATV's werden genoemd naar Jules Verne en Johannes Kepler. De derde ATV droeg de naam van de Italiaanse natuurkundige Edoardo Amaldi. De vierde ATV werd genoemd naar Albert Einstein.
Laatste fase Galileo navigatiesysteem gaat van start
Europa wil in 2014 de eerste Full Operational Capability (FOC) satellieten voor het Galileo satellietnavigatiesysteem in de ruimte brengen. Tijdens de Full Operational Capability (FOC) fase moeten er 26 Europese navigatiesatellieten, waarvan 23 operationele en 3 reserve, in drie verschillende banen om onze planeet worden gebracht op een hoogte van 23 222 kilometer. Eenmaal deze fase is afgerond zal het Europese Galileo navigatiesysteem wereldwijd kunnen gebruikt worden voor nauwkeurige positiebepaling. Op 21 oktober 2011 werden de eerste twee satellieten van het Galileo-project vanop de lanceerbasis Kourou in Frans Guyana met een Sojoez raket in de ruimte gebracht. Hiermee belandde het project in de 'In-Orbit Validation fase' (IOV). Dit was een belangrijke fase waarin werd geprobeerd op testlocaties een goede positionering te krijgen. Op 12 oktober 2012 werden vervolgens de volgende twee satellieten in de ruimte gebracht waarmee de eerste fase van het Galileo-project werd afgesloten. De eerste twee satellieten uit de Full Operational Capability (FOC) fase zullen in juni 2014 door middel van een Russische Sojoez raket worden gelanceerd vanop de Europese lanceerbasis in Frans-Guyana.
Eén van de Galileo Full Operational Capability (FOC) satellieten ondergaat in het ESA testcentrum in Noordwijk
de laatste inspecties en testen - Foto: ESA
Twee ruimtetuigen komen aan bij Mars
De planeet Mars krijgt in 2014, indien alles probleemloos verloopt, het bezoek van twee nieuwe ruimtetuigen. Zo moeten de Amerikaanse Mars Atmosphere and Volatile Evolution (MAVEN) ruimtesonde en het Indiase Mars Orbiter Mission ruimtetuig zich op 22 en 24 september 2014 in een baan om de ‘rode planeet’ brengen. Van daaruit gaan deze ruimtesondes vooral de Marsatmosfeer uitgebreid bestuderen. Zo willen Amerikaanse wetenschappers met behulp van de MAVEN ruimtesonde een antwoord op de vraag waarom de Marsatmosfeer voor een groot deel is verdwenen en gaan Indiase onderzoekers met behulp van de Mars Orbiter Mission op zoek naar sporen van methaan in de atmosfeer van Mars. Aangezien dit de eerste Indiase interplanetaire ruimtemissie is, wil het Indiase ruimtevaartagentschap ISRO via deze Marsmissie ook zoveel mogelijk kennis vergaren op vlak van interplanetaire ruimtevaart.
Japan gaat opnieuw naar een planetoïde
Japan gaat in 2014 een ruimtesonde lanceren die een bezoek moet brengen aan de planetoïde 1999 JU3. De Hayabusa 2 ruimtemissie wordt het vervolg op het eerste Hayabusa project waarbij een bezoek werd gebracht aan de planetoïde Itokawa. Volgens de huidige planning zou Hayabusa 2 in juni 2018 moeten aankomen bij de planetoïde 1999 JU3 waarna het ruimtetuig dit hemellichaam en zijn oppervlak volledig moet in kaart brengen. Uiteindelijk zullen er ook twee kleine rovers, waarvan één ontwikkeld werd door Duitsland, tot op het oppervlak van deze planetoïde worden gebracht. De Hayabusa 2 ruimtesonde zelf moet ook tweemaal landen op het oppervlak en er vingergrote projectielen op afvuren. Hierdoor zullen er kleine puinwolken ontstaan waaruit men monsters kan verzamelen. Een groter, ongeveer 2,2 kg zwaar botslichaam met koperen punt zal eveneens afgevuurd worden op de planetoïde om een grotere krater te maken. Op die manier hopen Japanse wetenschappers een beter idee te krijgen van wat zich dieper onder het oppervlak van deze planetoïde bevindt. In december 2019 moet Hayabusa 2 uiteindelijk terugkeren naar de Aarde waarna een kleine terugkeercapsule, met aan boord de monsters, een jaar later moet landen op Aarde.
Artistieke impressie van de Japanse Hayabusa 2 ruimtesonde - Foto: JAXA
Private ruimtevaartbedrijven krijgen het druk
In 2012 en 2013 werden private ruimtevaartbedrijven volwassen en werd bewezen dat ondernemingen als het Amerikaanse SpaceX belangrijke spelers worden in de ruimtevaart. Zo zal SpaceX in februari en juni 2014 opnieuw het internationale ruimtestation ISS bevoorraden door middel van zijn onbemande Dragon ruimtecapsule. Dit ruimtetuig bewijst meer en meer zijn degelijkheid en is vandaag de dag het enige ruimtetuig dat vracht van het ruimtestation terug naar de Aarde kan brengen. Daarnaast wil dit succesvolle bedrijf in 2014 ook verschillende communicatiesatellieten voor commerciële operatoren in de ruimte brengen met behulp van de Falcon 9 draagraket en zal het voor de eerste keer een testvlucht uitvoeren met een Falcon Heavy raket. In 2014 wil SpaceX ook voor het eerst een Falcon Heavy raket lanceren die in de toekomst zal gebruikt worden voor het lanceren van zware vrachten. Een ander succesvol Amerikaans ruimtevaartbedrijf, Orbital Sciences Corporation, gaat in 2014 eveneens het internationale ruimtestation ISS bevoorraden met behulp van de Cygnus bevoorradingsmodule. Dit bedrijf bracht in september 2013 de Cygnus bevoorradingsmodule voor het eerst in de ruimte waarna dit succesvol werd vastgehecht aan het ISS.
Het spreekt voor zich dat Spacepage deze boeiende projecten op de voet zal volgen zodat u er niets van hoeft te missen!
