Mythologie
Dit oude sterrenbeeld wordt vaak afgebeeld als een voerman of wagenmenner en dit komt doordat deze constellatie vaak door de Grieken geassocieerd werd met Erichtonius die de uitvinder was van de vierspan en de zoon was van Vulcanus en Minerva. Op afbeeldingen heeft Auriga in zijn ene hand vaak een zweep vast die verwijst naar zijn werk als paardenmenner en in zijn andere hand een geitje dat luistert naar de naam Amalthea met nog eens twee kleine geitjes daar onder. Het geitje Amalthea wordt in het sterrenbeeld voorgesteld door de heldere ster Capella en was het geitje die de oppergod Zeus zoogde.
Waar en wanneer vind ik Auriga aan de sterrenhemel?
De vijf sterren die dit sterrenbeeld vormen, zijn vrij helder en om deze constellatie te vinden moeten we eerst op zoek gaan naar de sterrenbeelden Orion en Stier (Taurus). Hoog aan de hemel en boven deze twee sterrenbeelden vinden we dan de heldere ster Capella terug die ongeveer het midden markeert van Auriga en doordat deze ster de op 6 na helderste is aan de hemel kan deze makkelijk terug gevonden worden. Auriga is één van de belangrijkste sterrenbeelden aan de noordelijke sterrenhemel omdat de Melkweg er doorheen loopt en hier tal van objecten in terug te vinden zijn. In de wintermaanden is de Voerman makkelijk terug te vinden recht boven je hoofd tussen Perseus en de Tweelingen en de hoofdster Capella is niet ver verwijdert van het zenit.
Auriga
Aangrenzende sterrenbeelden
- Giraffe (Camelopardalis)
- Perseus
- Stier (Taurus)
- Tweelingen (Gemini)
- Lynx
Wat zijn de belangrijkste sterren?
De helderste ster uit dit sterrenbeeld is Capella en is met zijn magnitude 0,08 de op zes na helderste ster aan de nachtelijke hemel en de op twee na helderste aan de noordelijke sterrenhemel. Capella bevindt zich op een afstand van 43,5 lichtjaar van ons en deze gele dubbelster is tien maal zo helder als onze eigen zon. De begeleider van Capella roteert om de 104 dagen om haar hoofdster en de visuele helderheid van Capella is de som van beide sterren uit dit meervoudig systeem dat zelfs nog een derde maar zeer zwakke begeleider herbergt. De tweede helderste ster uit dit sterrenbeeld heeft de naam Menkarlina (Beta) en bevindt zich op een afstand van 72 lichtjaar van ons. De variabele ster Almaaz (Epsilon Aurigae) is een bijzondere ster doordat deze haar helderheid meestal in de buurt ligt van magnitude 2,9 maar één keer om de 7 jaar daalt naar magnitude 3,8. In het sterrenbeeld Auriga bevindt zich ook, in de buurt van Capella, een groep van drie merkwaardige sterren die men de "Haedi" noemt of "Kinderen" en die in de mythologie de kleintjes voorstellen van de geit Amalthea. Twee van deze sterren zijn betrekkingsdubbelsterren en zijn meer dan 200.000 maal krachtiger dan onze eigen zon.
Welke andere objecten zijn er te vinden in Auriga?
Aangezien door Auriga de Melkweg loopt, bezit dit sterrenbeeld heel wat deep-sky objecten. Drie van deze objecten werden ook opgenomen in de bekende Messier lijst en zijn alle drie al zichtbaar met een kleine of middelgrote telescoop. Zowel Messier 36, Messier 37 alsook Messier 38 zijn clusters waarin zich tientallen sterren in bevinden. Messier 36 bestaat uit ongeveer 60 sterren waarvan de helderste een helderheid hebben van magnitude +9. Messier 37 is de meest spectaculairste sterrenhoop van de drie Messier objecten in het sterrenbeeld Voerman en kan zeer makkelijk gevonden worden met een middelgrote telescoop waarin men twaalf rode superreuzen kan herkennen waarvan één zich in het midden van de sterrenhoop bevindt. M37 staat in het zuiden van het sterrenbeeld Voerman en bevat meer dan 500 sterren. Deze sterrenhoop staat op een afstand van ongeveer 4400 lichtjaar van de Aarde. Messier 37 is ongeveer 200 miljoen jaar oud en is van de zesde magnitude. Het derde Messier object in het sterrenbeeld Voerman, Messier 38, staat op een afstand van ongeveer 4 200 lichtjaar van de Aarde en meet ongeveer 25 lichtjaar in diameter. De helderste individuele ster in deze cluster heeft een magnitude van +7,9. Naast deze drie Messier objecten bevinden zich nog verschillende andere sterrenhopen in dit sterrenbeeld zoals NGC 2281 of NGC 1664. Deze zijn eveneens de moeite waard om waar te nemen maar door hun zwakke helderheid is voor deze objecten wel een middelgrote tot grote telescoop nodig. In het sterrenbeeld Voerman kunnen we ook een de zwakke nevel NGC 1931 terugvinden. Deze nevel wordt door zijn uiterlijk vaak omschreven als de mini versie van de bekende Orionnevel en bevindt zich op een afstand van ongeveer 7 000 lichtjaar van de Aarde. Doordat NGC 1931 een schijnbare helderheid heeft van magnitude +10,1 heb je een grotere telescoop nodig om dit object te kunnen waarnemen.
De open sterrenhoop Messier 37 in het sterrenbeeld Voerman - Foto: Ole Nielsen (Wikipedia)
