Vandaag is het precies vijftig jaar geleden dat de zeer vruchtbare relatie tussen ESO en Chili tot stand kwam die zowel de Europese als de Chileense astronomie in staat stelde om haar wetenschappelijke, technologische en culturele grenzen te verleggen. Op 6 november 1963 werd het eerste verdrag tussen de European Southern Observatory (ESO) en de regering van Chili, de Convenio, getekend. Dat gaf ESO toestemming om haar telescopen onder de buitengewoon heldere Chileense hemel te plaatsen.
Twee internationale teams van astronomen hebben, met behulp van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA), de ‘jets’ (bundels van wegstromende materie) onder de loep genomen die door de enorme zwarte gaten in de kernen van sterrenstelsels worden uitgestoten.
ESO’s Very Large Telescope (VLT) heeft een opmerkelijk gedetailleerde opname gemaakt van de Toby Jugnevel, een wolk van gas en stof rond een rode reuzenster. Deze foto toont de karakteristieke boogstructuur van de nevel, die een beetje op een ouderwetse bierkruik lijkt.
De laatste antenne voor de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) is zojuist overgedragen aan de ALMA-sterrenwacht. De 12 meter grote schotel is vervaardigd door het Europese AEM Consortium en completeert de succesvolle overdracht van in totaal 25 Europese antennes – het grootste ESO-contract tot nu toe.
Een nieuw instrument, ArTeMiS genaamd, is met succes geïnstalleerd op APEX – het Atacama Pathfinder Experiment. APEX is een 12-meter telescoop, hoog in de Chileense Atacamawoestijn, die waarnemingen doet op golflengten van een millimeter en minder.
De gloeiende wirwar van gaswolken op deze nieuwefoto maken een deel uit van een enorme stellaire kraamkamer die de bijnaam Garnaalnevel heeft gekregen. De opname, gemaakt met de VLT Survey Telescope van de ESO-sterrenwacht op Paranal in Chili, zou wel eens de scherpste kunnen zijn die ooit van dit object gemaakt. Hij toont grote aantallen hete pasgeboren sterren die in de nevel zijn ingebed.
Twee teams van astronomen hebben met behulp van gegevens van ESO-telescopen de tot nu toe beste driedimensionale kaart van het centrale deel van de Melkweg gemaakt. Daarbij hebben zij ontdekt dat dit vanuit sommige gezichtshoeken een pinda-achtig of X-vormig uiterlijk aanneemt.
Astronomen hebben, met behulp van ESO’s New Technology Telescope en de Hubble-ruimtetelescoop van NASA en ESA, meer dan honderd planetaire nevels in de ‘bulge’ – de centrale verdikking – van onze Melkweg onderzocht. Daarbij hebben zij ontdekt dat de vlindervormige leden van deze kosmische familie een raadselachtige voorkeursrichting vertonen – een verrassend resultaat, gezien hun uiteenlopende voorgeschiedenissen en eigenschappen.
Een internationaal team onder leiding van astronomen in Brazilië heeft ESO’s Very Large Telescope gebruikt om het oudste evenbeeld van de zon te identificeren en te onderzoeken dat tot nu toe is gevonden. De 250 lichtjaar verre ster HIP 102152 lijkt meer op de zon dan andere dubbelgangers, behalve dat hij bijna vier miljard jaar ouder is. Deze oude ‘lookalike’ biedt ons de uitgelezen kans om te onderzoeken hoe de zon er in de toekomst uit zal zien.
Astronomen hebben, met behulp van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA), een levendige close-up verkregen van het materiaal dat van een pasgeboren ster wegstroomt. Door naar de gloed van koolstofmonoxidemoleculen in het object Herbig-Haro 46/47 te kijken, hebben zij ontdekt dat zijn ‘jets’ nog energierijker zijn dan tot nu toe werd gedacht. Op de zeer detailrijke nieuwe beelden is ook een nog onbekende jet ontdekt die in een heel andere richting wijst.
De Amerikaanse ruimtesonde Cassini vliegt voor de eerste maal op minder dan 100 kilometer hoogte (52 kilometer) boven het oppervlak van de Saturnusmaan Enceladus. Dankzij deze zogeheten 'flyby' kunnen wetenschappers Enceladus van nabij bestuderen en gedetailleerd in beeld brengen. Enceladus is de zesde grootste maan van Saturnus en heeft de grootste albedo (weerkaatsing van het licht) in ons zonnestelsel wat wil zeggen dat het oppervlak van Enceladus bijna alle zonlicht reflecteert. Foto: NASA
Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!
Wordt medewerkerDeze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.