Op de 109ste geboortedag van de ontdekker van de dwergplaneet Pluto, Clyde Tombaugh, heeft de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA nieuwe beelden vrijgegeven van Pluto die gemaakt werden met de New Horizons ruimtesonde die op weg is naar deze verre wereld. Op het moment dat de opnamen werden gemaakt, bevond New Horizons zich nog op een afstand van 200 miljoen kilometer van Pluto.
Op de nieuwe opnamen zijn nog geen details te zien maar de beelden zijn wel al helderder dan de opnamen die New Horizons maakte in juli 2014. Naast de dwergplaneet Pluto is op de nieuwe opnamen ook de maan Charon te zien. Op de beelden is een duidelijke scheiding te zien tussen Pluto en Charon. De gemiddelde afstand tussen beide hemellichamen bedraagt ongeveer 20 000 kilometer, dit is vijftien keer minder dan de gemiddelde afstand tussen de Aarde en de Maan. terwijl Pluto een diameter heeft van 2 324 kilometer heeft Charon een diameter van 1 209 kilometer. Doordat New Horizons zich steeds dichter bij de dwergplaneet begeeft, zullen de beelden de volgende maanden steeds beter en duidelijker worden. De nieuwe opnamen van Pluto en Charon werden op 25 en 27 januari 2015 gemaakt met het Long-Range Reconnaissance Imager (LORRI) instrument aan boord van de Amerikaanse ruimtesonde New Horizons. NASA verwacht dat we vanaf mei 2015 beelden zullen te zien krijgen waarop voor het eerst details zullen te zien zijn.
Beelden: NASA / JPL
Nadat NASA’s New Horizons in januari 2006 vanop de Cape Canaveral lanceerbasis in Florida succesvol in de ruimte werd gebracht, begaf het ruimtetuig zich eerst naar de gigantische planeet Jupiter. In 2007 scheerde New Horizons uiteindelijk op een afstand van 2,2 miljoen kilometer langs Jupiter waardoor de ruimtesonde, als gevolg van de zwaartekracht van Jupiter, een extra ‘duwtje’ in de rug kreeg. De snelheid van New Horizons was tot aan Jupiter ongeveer 57 600 kilometer per uur en hierna ongeveer 75 200 kilometer per uur. De reden waarom de snelheid van New Horizons zo hoog mogelijk moest zijn, is omdat Pluto een sterk elliptische baan om de Zon beschrijft en zich sinds 1989 steeds verder van de Zon, en dus ook van de Aarde, begeeft. Hoe verder Pluto zich van de Zon begeeft, hoe minder licht er op het oppervlak valt en hoe groter de kans dat de atmosfeer bevriest. Tijdens de scheervlucht langs Jupiter maakte NASA van de gelegenheid gebruik om foto’s te nemen van de gasplaneet en zijn manen. In de jaren die hierop volgden, vloog New Horizons ook de banen van de planeten Saturnus en Uranus voorbij en kwam het ruimtetuig steeds dichter bij zijn einddoel. Tussen 3 en 27 januari 2012 haalde NASA de ruimtesonde tijdelijk uit zijn ‘winterslaap’ om de instrumenten te testen waarna men in januari 2014 nog eens hetzelfde deed. Rond 14 juli 2015 moet New Horizons, na een reis van ruim drie miljard kilometer, uiteindelijk aankomen bij de dwergplaneet Pluto. Volgens de berekeningen van NASA en zijn wetenschappers zou New Horizons op dat moment de dwergplaneet op een afstand van ongeveer 6 000 kilometer voorbij vliegen. Eenmaal aangekomen bij Pluto zal New Horizons, in tegenstelling tot andere interplanetaire ruimtetuigen, zich niet in een baan om de dwergplaneet begeven. Doordat de snelheid van New Horizons, bij zijn aankomst bij Pluto, veel te hoog is (43 000 kilometer per uur), zal het ruimtetuig de dwergplaneet voorbij vliegen. Op deze manier kan New Horizons ook nog andere objecten uit de Kuipergordel bezoeken en raakt het ruimtetuig niet vast in een baan om Pluto.
Foto: NASA / JPL
Niet enkel de reis van de 700 miljoen dollar dure New Horizons naar Pluto is spannend en leerrijk maar ook het wetenschappelijke gedeelte van deze missie moet voor verschillende hoogtepunten zorgen. Zo zal New Horizons, drie maanden voor zijn scheervlucht langs Pluto, al zoveel mogelijk foto’s maken van de dwergplaneet en zijn grootste maan Charon. Dit zal de eerste maal zijn dat we gedetailleerde foto’s van Pluto en zijn manen gaan te zien krijgen. Eenmaal New Horizons zal aankomen bij Pluto zullen de wetenschappelijke instrumenten van het ruimtetuig de atmosfeer van de dwergplaneet bestuderen en zal men proberen om een beeld te krijgen van het ijzige oppervlak van Pluto en zijn grootste maan. Zo hoopt men op de beste foto’s oppervlaktekenmerken duidelijk te herkennen. Wanneer New Horizons Pluto zal voorbij hebben gevlogen, zal het ruimtetuig ‘achterom’ kijken en zal men het duistere gedeelte van de dwergplaneet onderzoeken. Doordat New Horizons ook door de schaduwen van Pluto en Charon zal vliegen, zal het ruimtetuig de Zon en de Aarde achter Pluto en Charon zien verdwijnen. Op dat moment hopen wetenschappers meer te leren over de atmosfeer van deze hemellichamen. Wetenschappers kijken ook ongeduldig uit of New Horizons ringen van puin zal ontdekken rondom Pluto of Charon. Doordat astronomen de laatste jaren meer manen hebben ontdekt rondom deze dwergplaneet vermoed men dat er zich een ring van puin bevindt rond Pluto aangezien deze manen in botsing kunnen komen met andere kleine Kuipergordelobjecten. Ook voor de vluchtleiders is dit niet onbelangrijk aangezien een ring van puin voor een catastrofale botsing kan zorgen met het ruimtetuig. Als het van NASA afhangt, zal de missie van de 385 kilogram zware New Horizons ruimtesonde niet stoppen na de scheervlucht langs Pluto. Zo hoopt men dat deze missie kan verlengd worden en dat New Horizons ook nog andere Kuipergordelobjecten kan bezoeken. Door deze ambitieuze ruimtemissie hopen wetenschappers uiteindelijk heel wat antwoorden te krijgen op vragen als: hoe ziet het oppervlak van Pluto eruit? Uit wat bestaat de atmosfeer van Pluto? Hoe reageert de atmosfeer van Pluto op de zonnewind?
