De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft in de nacht van donderdag 12 op vrijdag 13 maart 2015 vier satellieten succesvol in de ruimte gebracht die de interactie tussen de magnetische velden van onze planeet en de Zon gaan onderzoeken. Met deze één miljard euro dure Magnetospheric Multiscale missie willen wetenschappers vooral meer leren over magnetische reconnecties.
Omstreeks 03u44 Belgische vertrok de krachtige Atlas V draagraket vanop de Cape Canaveral lanceerbasis met aan boord de vier identieke satellieten die samen de Magnetospheric Multiscale missie (MMS) vormen. De eerste satelliet werd 92 minuten na de start van de lancering uitgezet waarna de drie overige kunstmanen met telkens vijf minuten tussenpauze werden uitgezet. Dit was de 53ste geslaagde lancering van een Amerikaanse Atlas V draagraket sinds deze in 2002 voor het eerst werd gebruikt en was de 12de lancering van een Atlas V in opdracht van NASA. De vier identieke satellieten van deze MMS-missie hebben elk een gewicht van 1,3 ton en zijn 3,4 bij 1,2 meter groot. Na een periode van het activeren van alle instrumenten en systemen zullen de satellieten uitgebreid worden getest zodat deze begin september kunnen starten aan hun wetenschappelijke missie. In een eerste wetenschappelijke fase van deze missie zullen de vier satellieten in een piramidevormige formatie vliegen in een elliptische baan om de Aarde met een epogeum van 70 080 kilometer waarbij men de magnetische grens tussen de Aarde en de Zon zal onderzoeken. In een tweede fase zal het apogeum van de satellieten worden opgetrokken naar 152 900 kilometer en zal men de magnetische herverbindingen bestuderen die optreden in het magnetische veld van de Aarde. Onderaan dit artikel kan u de beelden herbekijken van deze lancering.
De vier Magnetospheric Multiscale satellieten worden klaargemaakt voor de lancering - Foto: NASA
Deze Magnetospheric Multiscale Mission (MMS) missie moet het vervolg worden op de Europese Cluster missie en wordt geleidt door wetenschappers van NASA's Goddard Space Flight Center. De vier satellieten werden uitgerust met identieke instrumenten zoals magnetometers en detectoren waarmee wetenschappers zoveel mogelijk informatie willen verzamelen over het magnetische doen en laten van de Zon en de interactie tussen de magnetische velden van de Zon en de Aarde. De belangrijkste taak van deze vier identieke satellieten is om de eerste driedimensionale beelden te maken van zogeheten 'magnetische reconnecties'. Deze magnetische herverbindingen treden op als de magnetische velden van en rond de Aarde samenkomen, connecteren, worden afgebroken en uiteindelijk toch weer samenkomen. Normaal komt het in een plasma niet tot het breken of samengaan van magnetische velden. Indien de veldlijnen van een magnetisch veld heel dicht bij elkaar komen of als plasma van de Zon in botsing komt met het magnetische veld van de Aarde kan het soms wel gebeuren dat magnetische velden breken. Bij dit proces komt zoveel energie vrij dat plasmadeeltjes tot enorme snelheden worden versneld. Aangezien men vandaag de dag zeer weinig weet over magnetische reconnecties hopen wetenschappers met de MMS-missie hen nu veel meer te leren over onder welke omstandigheden dit gebeurd. Hoe meer wetenschappers hierover bijleren hoe meer zij ook gaan te weten komen over storingen in moderne technologische systemen zoals navigatiesystemen die worden veroorzaakt door interacties tussen de magnetische velden van de Zon en die van de Aarde.
