Een team astronomen dat radiogolven in het heelal in kaart brengt, heeft iets ongewoons ontdekt dat drie keer per uur een enorme energie-uitbarsting geeft, en het lijkt op niets wat astronomen eerder hebben gezien. Het team dat het heeft ontdekt denkt dat het een neutronenster of een witte dwerg zou kunnen zijn, ineengestorte kernen van sterren, met een ultra-krachtig magnetisch veld. Ronddraaiend in de ruimte zendt het vreemde object een straal straling uit die onze gezichtslijn kruist, en gedurende één minuut op de twintig is het een van de helderste radiobronnen aan de hemel.
Astrofysicus Dr. Natasha Hurley-Walker, van de Curtin University in West-Australië, leidde het team dat de ontdekking deed. "Dit object verscheen en verdween gedurende een paar uur tijdens onze waarnemingen," zei ze. "Dat was totaal onverwacht. Het was een beetje griezelig voor een astronoom omdat er niets aan de hemel bekend is dat dit doet. "En hij staat echt heel dicht bij ons, zo'n 4000 lichtjaar van ons vandaan. Het is in onze galactische achtertuin."
Het object werd ontdekt door Honours student Tyrone O'Doherty van de Curtin University met behulp van de Murchison Widefield Array (MWA) telescoop in het binnenland van West-Australië en een nieuwe techniek die hij ontwikkelde. "Het is opwindend dat de bron die ik vorig jaar heb geïdentificeerd, zo'n eigenaardig object blijkt te zijn," zei de heer O'Doherty, die nu aan Curtin studeert voor een doctoraat. "Het grote gezichtsveld en de extreme gevoeligheid van de MWA zijn perfect om de hele hemel in kaart te brengen en het onverwachte op te sporen."
Objecten die aan en uit gaan in het heelal zijn niet nieuw voor astronomen, zij noemen ze 'transients'. Astrofysicus en co-auteur dr. Gemma Anderson van ICRAR-Curtin zegt dat "wanneer je transiënten bestudeert, je kijkt naar de dood van een zware ster of naar de activiteit van de overblijfselen die hij achterlaat". Langzame transiënten - zoals supernovae - kunnen in de loop van een paar dagen verschijnen en na een paar maanden weer verdwijnen. Snelle veranderingen - zoals een soort neutronenster die pulsar wordt genoemd - flitsen in milliseconden of seconden aan en uit. Maar volgens Dr. Anderson was het echt vreemd om iets te vinden dat een minuut lang aan stond. Ze zei dat het mysterieuze object ongelooflijk helder was en kleiner dan de zon, en dat het sterk gepolariseerde radiogolven uitzond - wat erop wijst dat het object een extreem sterk magnetisch veld had.
Dr. Hurley-Walker zei dat de waarnemingen overeenkomen met een voorspeld astrofysisch object dat een 'ultra-lange periode magnetar' wordt genoemd. "Het is een type langzaam draaiende neutronenster waarvan het bestaan theoretisch is voorspeld," zei ze. "Maar niemand verwachtte zo'n ster direct te detecteren, omdat we niet verwachtten dat ze zo helder zouden zijn. "Op de een of andere manier zet het magnetische energie om in radiogolven, veel effectiever dan alles wat we eerder hebben gezien."
Dr. Hurley-Walker houdt het object nu met de MWA in de gaten om te zien of het weer aangaat. "Als dat het geval is, zijn er telescopen op het zuidelijk halfrond en zelfs in een baan om de aarde die er rechtstreeks naar kunnen wijzen," zei ze. Dr. Hurley-Walker is van plan om in de enorme archieven van het MWA naar meer van deze ongewone objecten te zoeken. "Meer detecties zullen astronomen vertellen of dit een zeldzame eenmalige gebeurtenis was of een grote nieuwe populatie die we nog nooit eerder hadden opgemerkt," zei ze. Professor Steven Tingay, directeur van het MWA, zei dat de telescoop een voorloper is van de Square Kilometre Array - een wereldwijd initiatief om 's werelds grootste radiotelescopen te bouwen in West-Australië en Zuid-Afrika. "De sleutel tot het vinden van dit object en het bestuderen van zijn gedetailleerde eigenschappen is het feit dat we alle gegevens die de MWA de afgelopen tien jaar heeft geproduceerd, hebben kunnen verzamelen en opslaan in het Pawsey Research Supercomputing Centre. Het is vrij uniek in de astronomie dat je in zo'n enorme dataset kunt terugkijken wanneer je een object vindt," zei hij. "Er zullen de komende jaren ongetwijfeld nog veel meer juweeltjes worden ontdekt door de MWA en de SKA."
De Murchison Widefield Array bevindt zich op het Murchison Radioastronomy Observatory in West-Australië. Het observatorium wordt beheerd door CSIRO, het nationale wetenschappelijke agentschap van Australië, en is opgericht met steun van de Australische en de West-Australische regering. Wij erkennen de Wajarri Yamatji als de traditionele eigenaars van het observatoriumterrein. Het Pawsey Supercomputing Research Centre in Perth, een door de overheid gefinancierde nationale supercomputerfaciliteit van niveau 1, heeft geholpen bij het opslaan en verwerken van de MWA-waarnemingen die in dit onderzoek zijn gebruikt. Het Shanghai Astronomical Observatory (SHAO) is lid van het MWA. China's SKA Regional Centre Prototype, gefinancierd door het Ministerie van Wetenschap en Technologie van China en de Chinese Academie van Wetenschappen, is gehuisvest bij SHAO en heeft bijgedragen aan de verwerking van de MWA-waarnemingen die in dit onderzoek zijn gebruikt.
Bron: International Centre for Radio Astronomy Research (ICRAR)
