woensdag 15 maart | In het Franse dorpje Rumigny wordt Nicolas Louis de Lacaille geboren. Nadat hij in 1739 hoogleraar werd aan het Collège Mazarin kreeg hij er in 1746 een eigen sterrenwacht. Hij stelde vanuit Zuid-Afrika de eerste bruikbare stercatalogus voor de zuidelijke hemel op (Coelum australe stelliferum) en stelde net als Charles Messier ook een catalogus op voor nevelachtige objecten die voor kometen konden aanzien worden. In tegenstelling tot de lijst van Messier raakte de catalogus van Nicolas Louis de Lacaille in onbruik. Foto: Melle Le Jeuneux |
zondag 31 december | Sterfdag van de Britse astronoom John Flamsteed. Hij is bekend voor de oprichting van de sterrenwacht te Greenwich en de introductie van zijn eigen Flamsteed-systeem voor het benoemen van sterren. Het systeem van John Flamsteed wordt nog steeds in hemelatlassen gebruikt als een van de eenvoudigste en transparantste manieren om sterren een naam te geven. Naar deze Britse astronoom werd ook een planetoïde (4987 Flamsteed) en een krater op de Maan (Flamsteed) genoemd. Foto: Hulton Archive/Getty Images |
donderdag 20 maart | In Kensington (Londen) overlijdt de Engelse natuurkundige, astronoom en wiskundige Isaac Newton. Newton beschreef ondermeer in zijn hoofdwerk 'Philosophiae Naturalis Principia Mathematica' de zwaartekracht en de drie wetten van Newton waardoor hij de grondlegger werd van de klassieke mechanica. Daarnaast vond Isaac Newton ook de Newtontelescoop uit en ontwikkelde hij een theorie over kleuren, gebaseerd op het prisma, dat van wit licht een zichtbaar spectrum maakt. |
maandag 26 juni | In de Franse gemeente Badonviller wordt Charles Messier geboren. Messier was een Franse astronoom die een bekende catalogus van 110 verre objecten zoals sterrenhopen, nevels en gaswolken heeft opgesteld. De Messierobjecten zijn vandaag de dag zeer geliefde deep-sky objecten onder amateur-astronomen en astrofotografen. |
vrijdag 17 mei | Overlijden van de Franse wiskundige, astronoom en geofysicus Alexis-Claude Clairaut. In 1743 publiceerde hij zijn verhandeling 'Théorie de la figure de la terre' waarin hij de stelling van Clairaut poneerde. Met deze stelling beweerde hij dat de zwaartekracht op punten aan het oppervlak van een roterende ellipsoïde in verband staat met de compressie en de middelpuntvliedende kracht op de evenaar. |
dinsdag 13 maart | De Brits-Duitse astronoom Frederick William Herschel ontdekt de planeet Uranus. Deze planeet werd echter in 1690 al een keer waargenomen door John Flamsteed maar deze Engelse astronoom vermoedde dat het om een ster ging. Vanaf de Zon gezien is Uranus de zevende planeet in ons zonnestelsel. De planeet draait om de 84 jaar om de Zon en de gemiddelde afstand van Uranus tot onze ster bedraagt ongeveer 20 AE. Een van de opvallendste eigenschappen van Uranus is de equator, die een hoek van 98° heeft met het vlak van de ecliptica waarin de planeet rond de Zon draait. Foto: NASA |
zaterdag 4 september | Sterfdag van de Franse astronoom César-François Cassini de Thury. Hij was de kleinzoon van Giovanni Domenico Cassini en was net als zijn vader, Jean-Dominique Cassini, een tijd lang directeur van de Parijse sterrenwacht waar hij ondermeer het werk van zijn vader voortzette. |
donderdag 20 april | Overlijden van de Britse amateur-astronoom John Goodricke. Hij is vooral bekend geworden om zijn waarnemingen van de veranderlijke ster Algol. Zo suggereerde Goodricke dat Algol is wat we nu kennen als een dubbelster. Van verschillende sterren was al bekend dat ze varieerden in magnitude maar Goodricke was de eerste die aan een mechanisme dacht om dit te verklaren. |
donderdag 11 januari | De Duits-Britse astronoom William Herschel ontdekt de Uranusmanen Oberon en Titania. De maan Oberon heeft een gemiddelde diameter van 1 523 kilometer en bestaat voor ongeveer 50% uit bevroren water, voor 30% uit gesteente en voor 20% uit methaanverbindingen. De andere Uranusmaan, Titania, is met een diameter van 1578 kilometer de grootste maan van Uranus. Titania beschrijft elke 8 dagen en 17 uur haar baan rond Uranus op een gemiddelde afstand van 463 300 kilometer van de planeet. Het oppervlak van deze maan vertoont als belangrijkste kenmerk de enorme canyon met de naam 'Messin Chasma'. Foto: NASA |
maandag 19 februari | Nadat William Herschel, samen met zijn zus Caroline Herschel, tussen 1785 en 1789 in het Engelse Slough bouwden aan de constructie van hun eigen observatorium wordt de '40-foot telescope' op 19 februari 1787 voor het eerst naar de sterren gericht. Deze telescoop had een hoofdspiegel met een diameter van 1,2 meter en een brandpuntsafstand van 12 meter. Hierdoor was dit gedurende vijftig jaar lang de grootste telescoop op Aarde. In 1840 werd deze legendarische telescoop, waarmee de Saturnusmanen Enceladus en Mimas warden ontdekt, ontmanteld. Foto: Encyclopaedia Britannica |
zondag 22 februari | De Duits-Britse astronoom William Herschel meent een ringenstelsel rond de planeet Uranus te zien. Uiteindelijk worden deze ringen pas in maart 1977 voor het eerst echt ontdekt door de astronomen James L. Elliot, Edward W. Dunham en Douglas J. Mink die gebruik maakten van het Kuiper Airborne Observatory. De afstanden van deze ringen tot de planeet liggen tussen de 41 800 en 51 100 kilometer en de vorm van de ringen is elliptisch. Op foto's die in 2003 en 2005 met de Hubble ruimtetelescoop zijn gemaakt, werden opnieuw twee ringen ontdekt. Deze bevinden zich op onverwacht grote afstanden van Uranus: 67 000 en 98 000 kilometer. Foto: NASA |
vrijdag 28 augustus | De Britse astronoom Frederick William Herschel ontdekt de Saturnusmaan Enceladus wanneer hij voor het eerst zijn nieuwe telescoop test die op dat moment de grootste ter wereld is (1,2 meter). Enceladus is de zesde grootste maan van Saturnus en heeft de grootste albedo (weerkaatsing van het licht) in ons zonnestelsel wat wil zeggen dat het oppervlak van Enceladus bijna al het zonlicht reflecteert. Foto: NASA |
donderdag 17 september | De Britse astronoom William Herschel ontdekt de Saturnusmaan Mimas die werd genoemd naar een zoon van Gaia uit de Griekse mythologie. Deze maan heeft een diameter van 397 kilometer en wordt gekenmerkt door een grote inslagkrater met een doorsnede van 130 kilometer die genoemd werd naar de ontdekker van deze maan. Mimas' lage dichtheid is een aanwijzing dat de maan voor een groot deel uit bevroren water bestaat, met maar een kleine hoeveelheid gesteenten. Op 1 September 1979 vloog de Amerikaanse ruimtesonde Pioneer 11 op een afstand van 104.263 kilometer langs het oppervlak van Mimas. Foto: NASA |
zaterdag 13 november | De Britse astronoom van Duitse afkomst William Herschel ontdekt voor het eerst de centrale ster in de planetaire nevel NGC 1514 die zich in het sterrenbeeld Stier bevindt. Deze nevel is ook gekend onder de naam 'Crystal Ball Nebula'. |
zondag 10 mei | De Franse wiskundige en astronoom Joseph Jérôme Lefrançois de Lalande zag op 8 mei en 10 mei 1795 Neptunus als een ster van magnitude 8 en besefte niet dat dit een planeet was. Hij dacht dat hij zich in zijn berekeningen had vergist. Uiteindelijk werd Neptunus op 23 september 1846 officieel ontdekt door Urbain Le Verrier en Johann Galle. Lalande is een van de 72 Fransen wiens namen op de Eiffeltoren gegrift staan. |
Vanop de Bajkonoer lanceerbasis wordt de Russische GRANAT ruimtetelescoop in de ruimte gebracht voor onderzoek naar gamma- en röntgenstraling in het heelal. Deze 4,4 ton zware satelliet werd uitgerust met zeven wetenschappelijke instrumenten die ontwikkeld werden door Rusland, Frankrijk, Denemarken en Bulgarije. GRANAT bleef tot eind november 1998 operationeel en ontdekte tal van bronnen van röntgen- en gammastraling in het heelal. Foto: Roscosmos
Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.