Artistieke voorstelling van de equinox

De beweging van de Zon aan de hemel verandert in de loop van het jaar. In de zomer bereikt de Zon een hoogste punt aan de hemel (het zomersolstitium), terwijl de Zon in de winter een laagste punt (wintersolstitium) bereikt. In de zomer zal de Zon meer richting noordoosten opkomen, en richting noordwesten ondergaan terwijl dit in de winter net omgekeerd is: de zon komt richting zuidoosten op en gaat onder richting zuidwesten.

De equinox of nachtevening wordt gedefiniëerd als het moment waarbij de Zon loodrecht staat op de aardevenaar of wanneer de ecliptica (schijnbare weg van de zon aan de hemelbol) de hemelevenaar snijdt. Dit komt twee maal per jaar voor: rond 20 maart (lente-equinox) en 23 september (herfstequinox). Deze twee momenten luiden de astronomische lente en herfst in en worden gekenmerkt door een zon die aan het exacte oosten opkomt en ondergaat boven het exacte westen. In principe zou je kunnen verwachten dat op de data dat de zon loodrecht staat op de aardevenaar dag en nacht precies even lang duren, maar dit is niet zo. Dit komt door een verschijnsel dat straalbreking wordt genoemd. Deze is afhankelijk van allerlei atmosferische parameters waarvan temperatuur en luchtvochtigheid de belangrijkste zijn. Als zonlicht afkomstig van een laagstaande zon door een luchtlaag gaat, zal de zon aan de hemel hoger lijken te staan. Dit is een resultante van de wet van Snellius, die zegt dat licht wordt afgebogen wanneer deze in een ander medium (lucht is het medium van geluid) terechtkomt.

Het systeem van declinatie en rechte klimming, de equatoriale, onveranderlijke coördinaten aan de hemel, is zelf gebaseerd op de equinox. Het snijpunt van de zon (ecliptica) met de hemelevenaar in de lente ligt immers aan de basis van dit coördinatenstelsels. Dit snijpunt wordt het lentepunt of punt Ram genoemd, naar het voormalige sterrenbeeld waarin het lentepunt zich bevond, en hier bedragen de rechte klimming en declinatie van een hemelobject allebei 0. Door de precessie verschuift het lengtepunt echter elke 71,6 jaar 1 booggraad in westelijke richting aan de hemel, en zo komt het dat het lentepunt nu in het sterrenbeeld Pisces (Vissen) is gelegen.

Joeri De Ro

Joeri De Ro

Medewerker van Spacepage en Poollicht.be.Redacteur sterrenkunde, hemelverschijnselen en ruimteweer

Dit gebeurde vandaag in 1802

Het gebeurde toen

De Duitse astronoom Heinrich Wilhelm Matthias Olbers ontdekt de planetoïde 2 Pallas. Dit was de tweede planetoïde die ooit werd ontdekt. De planetoïde 2 Pallas beweegt zich in een baan om de Zon op een afstand van ongeveer 416 miljoen kilometer en is ongeveer 550 kilometer groot. Deze ruimterots werd genoemd naar Pallas uit de Griekse mythologie, de dochter van Zeus en beschermgodin van de stad Athene. Foto: NASA

Ontdek meer gebeurtenissen

Redacteurs gezocht

Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!

Wordt medewerker

Steun Spacepage

Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.

23%

Sociale netwerken