Mars 1 (ook wel gekend onder de namen Mars 2MV-4 of Sputnik 23) was de derde Russische kunstmaan die ontwikkeld werd voor de studie van de planeet Mars. De Sovjet-Unie wou met deze eerste ruimtesonde uit het Mars programma als eerste land de planeet Mars verkennen nadat het enkele jaren eerder al onze maan verkende. Deze ruimtesonde werd op 1 november 1962 gelanceerd vanop de Baikonur lanceerbasis in Kazachstan. Normaal zou het Mars 1 ruimtetuig een scheervlucht moeten maken hebben over het oppervlak van Mars op een hoogte van 11 000 kilometer maar op weg naar deze planeet verloor de vluchtleiding alle contact met de Marsverkenner.
Mars 1 ruimtesonde
Mars 1 was een gemoderniseerde Venera ruimtesonde die 3,3 meter hoog was en een diameter had van 1 meter. Eenmaal de zonnepanelen opengevouwen waren, was de Mars 1 ruimtesonde 4 meter wijd. De ruimtesonde zelf bestond uit een propulsiegedeelte en een instrumentengedeelte dat uitgerust werd met ondermeer een televisiecamera en verschillende sensoren.
De Mars 1 ruimtesonde - Foto: Alexander Chernov en het Virtual Space Museum
Lancering en vlucht
De 900 kilogram zware Mars 1 ruimtesonde werd op 1 november 1962 in de ruimte gebracht door middel van een Molniya draagraket vanop de Baikonur lanceerbasis. Eenmaal Mars 1 zich uit zijn baan om de Aarde begeven had, werd de vierde rakettrap losgekoppeld van het ruimtetuig waarna het zijn zonnepanelen openvouwde. Tijdens de eerste telemetrische gegevens merkte men op dat er zich aan boord van de Mars 1 een probleem bevond in het oriëntatiesysteem. Toen deze eerste Russische Marsverkenner zich op een afstand van 106 760 000 kilometer van de Aarde bevond, verloor de vluchtleiding plots alle contact met Mars 1. Dit verlies was wellicht te wijten aan een oriëntatieprobleem van de schotelantenne. De Russische Mars 1 ruimtesonde kwam op 19 juni 1963 het dichtst bij Mars op een afstand van 193 000 kilometer waarna het tuig in een baan om de zon terecht kwam.
Ontdekkingen
Toen Mars 1 zich in de ruimte bevond, detecteerde de instrumenten aan boord van de ruimtesonde elke twee minuten één inslag van een micrometeoriet op een hoogte tussen 6 000 en 40 000 kilometer boven onze planeet. Deze inslagen waren afkomstig van de Tauriden meteorenzwerm. Eenmaal het ruimtetuig zich 20 miljoen kilometer van de Aarde bevond, werden er opnieuw dergelijke inslagen gedetecteerd.
