Echo 1A was de naam van de eerste Amerikaanse passieve communicatiesatelliet. Deze bijzondere kunstmaan maakte deel uit van NASA's Project Echo en werd op 12 augustus 1960, amper drie jaar na de lancering van de Spoetnik, succesvol gelanceerd. Een eerdere poging om de eerste Echo-kunstmaan te lanceren mislukte doordat de Delta-draagraket explodeerde tijdens de lancering (vandaar de naam Echo 1A).
De Verenigde Staten en de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA speelden al sinds het begin van de ruimtevaart met het idee om radiosignalen te versturen naar de ruimte waar ze uiteindelijk opnieuw verstuurd zouden worden naar een andere locatie op Aarde. Om dit te realiseren begon men met de meest eenvoudige vorm van communicatie namelijk signalen laten terugkaatsen die verstuurd worden naar een reflecterend materiaal. Deze vorm van 'passieve' communicatie werd gebruikt bij de Echo 1A satelliet en leidde tot de eerste Amerikaanse radioverbindingen via satelliet.
Ingenieurs en projectleiders staan bij de opgeblazen Echo 1-satelliet - Foto: NASA
Echo 1A was een passieve communicatiesatelliet wat wil zeggen dat deze kunstmaan geen radiosignalen ontving en terug uitzond maar deze enkel reflecteerde. Hiervoor ontwikkelde men een gemetalliseerde 0,0127 mm dikke PET-polyester ballon met een diameter van 30,5 meter. De satelliet werd gebouwd door Gilmore Schjeldahl's G.T. Schjeldahl Company in Northfield, Minnesota. De 56 kilogram zware Echo 1A satelliet werd op 12 augustus 1960 in een elliptische baan om de Aarde gebracht (966 km x 2157 km) waarna men in de Bell Laboratories in New Jersey dezelfde dag nog de eerste signalen ontving die verstuurd werden vanuit het Jet Propulsion Laboratory in Californië. Eenmaal Echo 1 zich in de ruimte bevond, werd deze gebruikt voor het testen van het uitzenden en weer ontvangen van radiosignalen en voor het testen van systemen om satellieten te volgen. Door zijn enorme diameter en reflecterend materiaal was Echo 1 vanop Aarde goed te zien als een heldere ster. Echo 1A kreeg bij de mensen die aan dit project meewerkten door zijn bijzondere vorm de bijnaam 'satelloon' waarmee men verwees naar de woorden 'satellite' en 'balloon'. Op 24 mei 1968 eindigde het verhaal van de Echo 1A satelliet doordat deze terugkeerde in de atmosfeer van de Aarde en opbrandde.
