ISS modules: Zvezda

De Zvezda module was het derde segment dat aan het internationale ruimtestation ISS werd gekoppeld. Deze meer dan 20 ton zware module werd op 12 juli 2000 vanop de Bajkonoer lanceerbasis in Kazachstan gelanceerd door een krachtige Russische Proton raket waarna de ruimtemodule werd vastgehecht aan de Zarya module. Zvezda is de belangrijkste leef- en werkruimte van het Russische segment van het ISS.

Zvezda werd gebouwd door het Russische ruimtevaartbedrijf S.P. Korolev Rocket and Space Corporation Energia die dit onderdeel al voor een deel klaar had voor het internationale ruimtestation ISS bestond aangezien dit oorspronkelijk zou gebruikt worden voor uitbreiding van het Russische Mir ruimtestation. Het woord Zvezda betekent in het Russisch 'ster' en is het hart van het Russische segment aan het ISS ruimtestation. Bij het lanceren had deze module een gewicht van 20,2 ton en het ontwerp werd gebaseerd op dat van de Mir basismodule die eveneens het centrale segment was van het Russische Mir ruimtestation. Door financiële problemen in Rusland en een grote werkachterstand in het ISS project besloot Rusland deze module te lanceren zonder er een zogenaamde back-up module voor in geval er iets zou fouts gaan tijdens de lancering. Indien er zich toch een probleem zou voordoen, had het Amerikaanse ruimtevaartagentschap NASA een Interim Control Module ontworpen die kon gekoppeld worden aan de Zarya en Unity modules die zich op dat moment al in een baan om de Aarde bevonden. Gelukkig werd de Zvezda module zonder enig probleem op 26 juli 2000 automatisch vastgemaakt aan Zarya waardoor het internationale ruimtestation ISS er nu ook een echt woongedeelte bij kreeg. Hierdoor konden er vanaf nu ruimtevaarders gedurende lange tijd verblijven aan boord van het toen nog jonge ISS. De Zvezda module, die een lengte heeft van 13,1 meter en een maximum diameter heeft van 4,1 meter, bestaat uit verschillende aparte ruimtes. Eén gedeelte doet dienst als werk- en leefruimte (Work Compartment) voor de ruimtevaarders terwijl een tweede gedeelte dienst doet als 'Transfer Compartment'. Deze is verbonden aan de Zarya module en beschikt over verschillende toegangsluiken waaraan ook nog het Science Power Platform en de Universal Docking Module bevestigd zijn. Het 'Assembly Compartment' aan boord van de Zvezda module beschikt over de brandstoftanks en externe apparatuur die deze module nodig heeft om te kunnen functioneren. Tot slot is er nog de 'Transfer Chamber' die gebruikt wordt als toegangsluik naar bemande Sojoez ruimtecapsules of onbemande Progress bevoorradingstuigen die het ISS voorzien van nieuwe levensmiddelen, apparatuur en onderdelen.

Binnenin de Zvezda module is er een woon- en slaapruimte gemaakt voor twee Russische ruimtevaarders. Daarnaast bevinden zich in dit gedeelte ook sanitaire voorzieningen en tal van opbergruimten. Verder bevindt er zich een diepvriezer, koelkast en verschillende computers aan boord van Zvezda die het Russische segment van het internationale ruimtestation ISS controleren en navigeren. Uniek aan deze module is dat deze maar liefst veertien raampjes bezit waardoor de bemanningsleden vaak een mooi zicht hebben op de Aarde. De Zvezda module beschikt ook over het Elektron toestel dat condens en water omzet naar waterstof en zuurstof. Dit toestel werd ontwikkeld in de periode van het Russische ruimtestation Mir. Helaas heeft dit toestel het al vaak laten afweten waardoor de bemanningsleden beroep moeten doen op zuurstof uit de gastanks. Een ander belangrijk toestel aan boord van de Zvezda module zorgt voor de vermindering van kooldioxide. Als gevolg van al deze toestellen en onderdelen klagen ruimtevaarders wel vaak dat de Russische Zvezda module te veel lawaai maakt waardoor zij vaak oordopjes moeten dragen. Net als de Zarya module werden er aan beide zijden van de Zvezda module ook twee grote zonnepanelen bevestigd waarmee energie kan opgeslagen worden in acht grote batterijen. Deze batterijen werden vooral gebruikt tijdens de eerste jaren van de bouw van het ISS. De degelijkheid en de kwaliteit van de Zvezda module hebben de ISS bemanningsleden te danken aan de ontwerpers van het Russische Mir ruimtestation waar een dergelijke module jarenlang het centrale gedeelte en hart was het ruimtestation.