Nieuwe resultaten van de Kilo-Degree Survey (KiDS) tonen aan dat het heelal bijna 10 procent homogener is dan het kosmologisch standaardmodel (L-CDM) voorspelt. De nieuwe KiDS-kaart is gemaakt met de deels Nederlandse OmegaCAM op ESO’s VLT Survey Telescope op Cerro Paranal in Noord-Chili. Een internationaal team van astronomen van onder meer de Universiteit Leiden heeft het KiDS-1000-resultaat beschreven in vijf artikelen waarvan de laatste drie op 31 juli 2020 online zijn verschenen.

Een internationaal team van sterrenkundigen, onder wie Amina Helmi (Rijksuniversiteit Groningen), heeft de zesde en laatste database van de RAVE-survey vrijgegeven met spectroscopische gegevens van een half miljoen sterren in de Melkweg. Uit de gegevens kunnen astronomen onder meer temperaturen en samenstellingen van sterren afleiden. RAVE was een van de eerste grote projecten die systematisch de hemel afspeurden.

Een internationaal team van sterrenkundigen heeft in een laboratorium van de Universiteit Leiden laten zien dat methaan kan ontstaan op ijzige stofdeeltjes in de ruimte. Het vermoeden dat dit kon, bestond al langer, maar doordat de omstandigheden in de ruimte lastig zijn na te bootsen, was het nog nooit gelukt om dit te bewijzen. De onderzoekers publiceren hun bevindingen maandagavond in het tijdschrift Nature Astronomy.

De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft bekend gemaakt dat ze een nieuwe missie heeft geselecteerd waarmee men meer inzicht wil krijgen in hoe de energierijke deeltjesstraling van de zon ontstaat. Het Sun Radio Interferometer Space Experiment (SunRISE) staat onder leiding van de University of Michigan en bestaat uit zes kleine satellieten die in de ruimte samen een virtuele radiotelescoop gaan vormen. De lancering van deze nieuwe ambitieuze NASA-s missie is voorzien voor 2023. 

In Westerbork is in 2019 de upgrade van één van de snelste en meeste gevoelige radiotelescopen ter wereld voltooid. Het team van Nederlandse en internationale onderzoekers heeft hiermee ontdekt dat er grote onderlinge verschillen zitten in het gedrag van de zogenaamde snelle radioflitsers. Zulke flitsers, ook wel Fast Radio Bursts (FRBs) genaamd, zenden enorme hoeveelheden energie uit, die het heelal doorkruisen. Maar waar al dat felle radiolicht door wordt uitgezonden, is onbekend. De Westerbork resultaten laten zien dat deze puzzel voorlopig niet is opgelost. Het eerste wetenschappelijke resultaat van deze nieuwe radiohogesnelheidscamera’s verschijnt vandaag in het vakblad Astronomy & Astrophysics.

Wetenschappers vragen de hulp van het publiek om de oorsprong te vinden van honderdduizenden sterrenstelsels die zijn ontdekt door de grootste radiotelescoop ooit gebouwd: LOFAR. Waar komen deze mysterieuze objecten die duizenden lichtjaren groot zijn vandaan? Een nieuw ‘citizen science’ project, LOFAR Radio Galaxy Zoo, geeft iedereen met internet de mogelijkheid om mee te doen aan de zoektocht om uit te vinden waar de zwarte gaten in het midden van deze sterrenstelsels zich bevinden.

Op 30 januari 2020 wordt de Spitzer ruimtetelescoop definitief uitgeschakeld. Hierdoor komt er een einde aan de zestien jaar lange missie van één van de meest succesvolste Amerikaanse ruimtetelescopen. De Spitzer ruimtetelescoop maakte het onzichtbare zichtbaar en bracht ons heel wat kennis bij over ons zonnestelsel en het universum. 

Een team van Leidse en Amerikaanse astronomen heeft een nieuwe manier ontdekt om verre sterrenstelsels in kaart te brengen. Ze gebruikten daarvoor een spectraallijn van atomair zuurstof. Die spectraallijn is normaal gesproken niet goed op te vangen met aardse telescopen. Maar doordat het licht van verre sterrenstelsels komt, is het uitgerekt en kun je het juist wél op aarde meten. Dat is nu gebeurd met een in Nederland gemaakt instrument. De onderzoekers publiceren hun bevindingen binnenkort in het vakblad The Astrophysical Journal Letters.

De drie antennes van de Nederlands-Chinese radiotelescoop die achter de maan hangt, zijn uitgerold. Dat heeft het Nederlandse team vandaag officieel bekendgemaakt. De Netherlands-China Low Frequency Explorer (NCLE) hing meer dan een jaar in de ruimte te wachten. Dat was langer dan oorspronkelijk gepland, omdat de bijbehorende communicatiesatelliet langer een Chinese maanlander moest bijstaan.

De Extremely Large Telescope (ELT) is een gigantische telescoop die gebouwd wordt in Chili en ontworpen werd door de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO). De hoofdspiegel van deze telescoop bestaat uit 798 hexagonale segmenten en alles samen heeft deze spiegel een diameter van maar liefst 39 meter. Hierdoor zal de ELT de grootste optische/nabij-infraroodtelescoop ter wereld zijn. Met dit reusachtig sterrenkundig observatorium zou het mogelijk moeten zijn om atmosferen van exoplaneten te bestuderen. Verwacht wordt dat deze telescoop in 2025 voor het eerst naar de sterrenhemel zal gericht worden.