De Amerikaanse National Science Foundation heeft bekend gemaakt dat de beroemde Arecibo-radioschotel gesloopt wordt. De schade die de radioschotel heeft opgelopen als gevolg van verschillende stormen en orkanen blijkt te groot te zijn om nog te herstellen. De iconische Arecibo-radioschotel bevindt zich in een komvormig dal op het Caribische eiland Puerto Rico en was tussen 1963 en 2016 de grootste enkelvoudige radioschotel ter wereld. Deze bijzondere radiotelescoop werd wereldberoemd doordat de site verschillende keren als decor diende voor diverse film-, game-, en televisieproducties waaronder de James Bond film 'Golden Eye'.

Na vele jaren van uitstel lijkt het er in 2021 dan toch eindelijk te komen. Dan moet de lang verwachte opvolger van de succesvolle Hubble Space Telescope, de James Webb Space Telescope, eindelijk in de ruimte gebracht worden. De James Webb Space Telescope is een optische infraroodtelescoop met een hoofdspiegel die een diameter heeft van 6,5 meter waarmee astronomen onder andere licht willen opvangen van sterren en sterrenstelsels die kort na de oerknal werden gevormd. Deze ambitieuze ruimtetelescoop werd ontworpen en gebouwd door NASA met belangrijke bijdragen van Europa (ESA) en Canada (CSA). 

Sinds haar oprichting in 1633 als observatorium bij de Leidse universiteit, heeft de “Leidse Sterrewacht” een leidinggevende rol gespeeld in de geschiedenis van de astronomie. De Leidse sterrenwacht is het oudste universiteitsobservatorium ter wereld (Sterrenwacht Parijs-Meudon dateert van 1667 en het Koninklijk Observatorium van Greenwich dateert van 1675) en bekende directeuren van deze sterrenwacht waren onder andere Willem de Sitter, Ejnar Hertzsprung en Jan Oort.

Een internationaal team van astronomen, met daarbij een hoofdrol voor onderzoekers van de Universiteit Leiden, heeft de brandstof voor het vormen van sterrenstelsels in kaart gebracht in het iconische Hubble Ultra Deep Field. De resultaten van het onderzoek zijn geaccepteerd voor publicatie in The Astrophysical Journal.

Een internationaal team van onderzoekers met Nederlandse sterrenkundigen heeft met waarnemingen en modellen laten zien dat de tot nu toe slecht begrepen grote verscheidenheid in de structuur van sterrenwinden komt door begeleidende sterren of door grote exoplaneten. De onderzoekers publiceren hun bevindingen in het vakblad Science.

Nieuwe resultaten van de Kilo-Degree Survey (KiDS) tonen aan dat het heelal bijna 10 procent homogener is dan het kosmologisch standaardmodel (L-CDM) voorspelt. De nieuwe KiDS-kaart is gemaakt met de deels Nederlandse OmegaCAM op ESO’s VLT Survey Telescope op Cerro Paranal in Noord-Chili. Een internationaal team van astronomen van onder meer de Universiteit Leiden heeft het KiDS-1000-resultaat beschreven in vijf artikelen waarvan de laatste drie op 31 juli 2020 online zijn verschenen.

Een internationaal team van sterrenkundigen, onder wie Amina Helmi (Rijksuniversiteit Groningen), heeft de zesde en laatste database van de RAVE-survey vrijgegeven met spectroscopische gegevens van een half miljoen sterren in de Melkweg. Uit de gegevens kunnen astronomen onder meer temperaturen en samenstellingen van sterren afleiden. RAVE was een van de eerste grote projecten die systematisch de hemel afspeurden.

Een internationaal team van sterrenkundigen heeft in een laboratorium van de Universiteit Leiden laten zien dat methaan kan ontstaan op ijzige stofdeeltjes in de ruimte. Het vermoeden dat dit kon, bestond al langer, maar doordat de omstandigheden in de ruimte lastig zijn na te bootsen, was het nog nooit gelukt om dit te bewijzen. De onderzoekers publiceren hun bevindingen maandagavond in het tijdschrift Nature Astronomy.

De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft bekend gemaakt dat ze een nieuwe missie heeft geselecteerd waarmee men meer inzicht wil krijgen in hoe de energierijke deeltjesstraling van de zon ontstaat. Het Sun Radio Interferometer Space Experiment (SunRISE) staat onder leiding van de University of Michigan en bestaat uit zes kleine satellieten die in de ruimte samen een virtuele radiotelescoop gaan vormen. De lancering van deze nieuwe ambitieuze NASA-s missie is voorzien voor 2023. 

In Westerbork is in 2019 de upgrade van één van de snelste en meeste gevoelige radiotelescopen ter wereld voltooid. Het team van Nederlandse en internationale onderzoekers heeft hiermee ontdekt dat er grote onderlinge verschillen zitten in het gedrag van de zogenaamde snelle radioflitsers. Zulke flitsers, ook wel Fast Radio Bursts (FRBs) genaamd, zenden enorme hoeveelheden energie uit, die het heelal doorkruisen. Maar waar al dat felle radiolicht door wordt uitgezonden, is onbekend. De Westerbork resultaten laten zien dat deze puzzel voorlopig niet is opgelost. Het eerste wetenschappelijke resultaat van deze nieuwe radiohogesnelheidscamera’s verschijnt vandaag in het vakblad Astronomy & Astrophysics.