Kometen behoren tot één van de mooiste en spraakmakende objecten aan de sterrenhemel maar helaas zien we deze heel zelden. Toch hebben we momenteel geluk want wie beschikt over een goede verrekijker kan op het noordelijk halfrond momenteel komeet 12P/Pons-Brooks waarnemen. In de nacht van 20 op 21 april zal deze komeet zijn grootste helderheid behalen. Verwacht wordt dat deze komeet de volgende weken nog iets helderder zal worden waardoor deze misschien zichtbaar wordt met het blote oog.
De komeet 12P/Pons-Brooks bereikt zijn perihelium (elliptische baan van de komeet dat het dichtst bij de zon ligt) op 21 april 2024. De komeet werd op 12 juli 1812 ontdekt door de Franse astronoom Jean-Louis Pons. In 1883 werd de komeet per ongeluk ontdekt door William Robert Brooks en pas later geïdentificeerd als dezelfde komeet. Deze periodieke komeet heeft een sterk elliptische baan, met een omlooptijd van circa 71,3 jaar. Komeet 12P/Pons-Brooks bevindt zich tijdens het perihelium op een afstand van 0,78 AE van onze ster, op een afstand van 1,61 AE (Astronomische Eenheden) van de aarde. De helderheid van deze komeet bedraagt op dat moment magnitude 3,4. Tussen 3 januari en 30 april is deze komeet zichtbaar aan de avondhemel waarna de komeet niet meer zichtbaar zal zijn vanuit België en Nederland.
Momenteel bevindt deze komeet zich in het sterrenbeeld Andromeda en vanaf 13-14 maart kunnen we dit hemelobject waarnemen in het sterrenbeeld Vissen. Op 22 maart 2024 staat komeet 12P/Pons-Brooks binnen 3° van het prachtige deep-sky object Messier 33 (Draaikolknevel) wat voor astrofotografen een unieke fotomogelijkheid kan zijn. Vanaf 26-27 maart zal de komeet zich in het sterrenbeeld Ram bevinden. In de nacht van 20 op 21 april zal komeet 12P/Pons-Brooks het helderst zijn en verwacht wordt dat het hemellichaam dan een helderheid zal bereiken van magnitude 4,5. We kunnen de komeet dan terugvinden in het sterrenbeeld Stier. Op een zeer donkere locatie zou het dan mogelijk moeten zijn om deze komeet te zien met het blote oog. Tijdens de totale zonsverduistering op 8 april 2024 zal men in de Verenigde Staten, Mexico en Canada de komeet kunnen waarnemen tijdens de verduisterde hemel. Rond 1 juni 2024 zal de komeet 12P/Pons-Brooks zich het dichtst bij de aarde bevinden op een afstand van ongeveer 231 miljoen kilometer (1,55 AE).
Illustratie: Pete Lawrence
Ondanks de veelbelovende berichtgevingen en berekeningen over deze komeet moeten we toch enige voorzichtigheid inbouwen. Zo is de helderheid van kometen zeer moeilijk te voorspellen aangezien deze zich grillig kunnen gedragen wanneer ze dichter bij de zon komen. Zo kunnen kometen uit elkaar vallen wanneer deze dichter bij de zon komen en hierdoor plots veel minder helderder worden. De volgende dagen en weken zullen we ongetwijfeld meer leren over deze komeet en zullen we uitsluitsel krijgen of deze al dan niet met het blote oog zichtbaar zal zijn.
Foto: Dominique Dierick
Meer info over komeet 12P/Pons-Brooks