Het Planetary Defence Office van de European Space Agency (ESA) houdt de recent ontdekte asteroïde 2024 YR4, die een zeer kleine kans heeft om in 2032 op aarde in te slaan, nauwlettend in de gaten.
De asteroïde 2024 YR4 werd op 27 december 2024 ontdekt door de Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System (ATLAS) telescoop in Río Hurtado, Chili. Kort na de ontdekking bepaalden geautomatiseerde asteroïdenwaarschuwingssystemen dat het object een zeer kleine kans had om op 22 december 2032 de aarde te treffen. 2024 YR4 is naar schatting tussen de 40 m en 100 m breed. Een asteroïde van deze grootte botst gemiddeld elke paar duizend jaar op de aarde en kan ernstige schade toebrengen aan een lokale regio. Hierdoor is het object bovenaan de risicolijst van asteroïden van ESA komen te staan. Sinds begin januari hebben astronomen met telescopen over de hele wereld prioritaire vervolgwaarnemingen gedaan en de nieuwe gegevens gebruikt om de grootte en de baan van de asteroïde beter te begrijpen.
Vanaf 29 januari 2025 schat ESA dat de kans dat asteroïde 2024 YR4 op 22 december 2032 op aarde inslaat 1,2% is. Dit resultaat komt overeen met onafhankelijke schattingen van NASA's Center for Near-Earth Object Studies (CNEOS) en NEODyS. Asteroïde 2024 YR4 staat nu op niveau 3 van de Torino Impact Hazard Scale: een ontmoeting die de aandacht van astronomen en het publiek verdient. Het is belangrijk om te onthouden dat de kans op een inslag van een asteroïde in het begin vaak toeneemt, voordat deze na aanvullende waarnemingen snel tot nul daalt.
Wat gebeurt er nu?
Asteroïde 2024 YR4 is naar schatting waarschijnlijk groter dan 50 m en heeft een inslagkans van meer dan 1% op een tijdstip binnen de komende 50 jaar. De asteroïde voldoet daarom aan alle criteria die nodig zijn om de twee door de VN goedgekeurde asteroïdenreactiegroepen te activeren: het International Asteroid Warning Network (IAWN) en de Space Mission Planning Advisory Group (SMPAG).
Het internationale netwerk voor asteroïdenwaarschuwing
Het IAWN, voorgezeten door NASA, is verantwoordelijk voor het coördineren van de internationale groep organisaties die betrokken zijn bij het volgen en karakteriseren van asteroïden. Indien nodig zou het IAWN een strategie ontwikkelen om wereldregeringen te helpen bij de analyse van de gevolgen van de inslag van asteroïden en bij de planning van eventuele maatregelen om de gevolgen te beperken. ESA is lid van het IAWN en coördineert nu extra waarnemingen en werkt zijn risicobeoordeling regelmatig bij. De baan van de asteroïde rond de zon is langgerekt (excentrisch). Op dit moment verwijdert hij zich van de aarde in bijna een rechte lijn, waardoor het moeilijk is om zijn baan nauwkeurig te bepalen door te bestuderen hoe zijn baan zich in de loop van de tijd ontwikkelt.
In de komende maanden zal de asteroïde beginnen te verdwijnen uit het zicht van de aarde. Gedurende deze tijd zal ESA observaties van de asteroïde coördineren met steeds krachtigere telescopen, met als hoogtepunt het gebruik van de Very Large Telescope van de European Southern Observatory in Chili, om zoveel mogelijk gegevens te verzamelen. Het is mogelijk dat asteroïde 2024 YR4 uit beeld verdwijnt voordat we de kans op een inslag in 2032 volledig kunnen uitsluiten. In dat geval blijft de planetoïde waarschijnlijk op de risicolijst van ESA staan totdat hij in 2028 weer waarneembaar wordt.
De Space Mission Planning Advisory Group
SMPAG, voorgezeten door ESA, is verantwoordelijk voor het faciliteren van de internationale uitwisseling van informatie, het ontwikkelen van mogelijkheden voor gezamenlijk onderzoek en missies, en het uitvoeren van de planning van bedreigingen door asteroïden van het type 2024 YR4. De groep komt volgende week bijeen in Wenen om de volgende stappen te bepalen. Als de kans op een inslag van de asteroïde boven de drempel van 1% blijft, zal SMPAG aanbevelingen doen aan de VN en beginnen met het evalueren van de verschillende opties voor een ruimteschip-gebaseerde reactie op het potentiële gevaar.
Bron: ESA