Exoplaneten
Uit nieuw onderzoek blijkt dat de beste theorieën van wetenschappers over de vorming van planeten wel eens niet zouden kunnen kloppen. Astronomen die een nog vormende planeet buiten ons zonnestelsel bestuderen, hebben ontdekt dat zijn chemische samenstelling niet helemaal overeenkomt met de wervelende gas- en stofschijf waaruit hij is ontstaan. Deze ontdekking vormt een uitdaging voor de standaardmodellen voor planeetvorming en impliceert dat deze misschien te simplistisch zijn, aldus de onderzoekers.
Een reusachtige planeet met een lange naam, IRAS 04125+2902 b, is eigenlijk nog maar een baby: slechts 3 miljoen jaar oud. En omdat zulke babywerelden meestal verborgen zitten in een ondoorzichtige schijf puin, is het de jongste planeet die tot nu toe is ontdekt met de dominante methode voor planeetdetectie.
Nieuw onderzoek van NASA's Jet Propulsion Laboratory onthult mogelijke tekenen van een rotsachtige, vulkanische maan rond een exoplaneet op 635 lichtjaar van de aarde. De grootste aanwijzing is een natriumwolk die volgens de bevindingen in de buurt komt van de exoplaneet, een gasreus ter grootte van Saturnus genaamd WASP-49 b, maar die niet helemaal synchroon loopt met de exoplaneet, hoewel er aanvullend onderzoek nodig is om het gedrag van de wolk te bevestigen.
Astronomen van de Universiteit van Arizona hebben samen met een internationale groep onderzoekers de atmosfeer van een hete en uniek opgeblazen exoplaneet geobserveerd met behulp van NASA's James Webb Space Telescope. De exoplaneet, die net zo groot is als Jupiter maar slechts een tiende van zijn massa heeft, blijkt oost-west asymmetrie in zijn atmosfeer te hebben, wat betekent dat er een aanzienlijk verschil is tussen de twee randen van zijn atmosfeer. De bevindingen zijn gepubliceerd in het tijdschrift Nature Astronomy.
We weten dat de aarde een ijzeren kern heeft met daaromheen een mantel van silicaatgesteente en water (oceanen) aan het oppervlak. De wetenschap heeft dit eenvoudige planetenmodel tot op de dag van vandaag gebruikt om exoplaneten te onderzoeken, planeten die buiten ons zonnestelsel rond een andere ster draaien. “Pas de laatste jaren zijn we ons gaan realiseren dat planeten complexer zijn dan we dachten,” zegt Caroline Dorn, hoogleraar Exoplaneten aan de ETH Zürich.
Met behulp van de WIYN 3,5-meter telescoop van het Amerikaanse National Science Foundation Kitt Peak National Observatory, een programma van NSF NOIRLab, hebben astronomen de extreme baan ontdekt van een exoplaneet die op weg is om een hete Jupiter te worden. Deze exoplaneet volgt niet alleen een van de meest drastisch uitgerekte banen van alle bekende transiterende exoplaneten, maar draait ook achterstevoren om zijn ster, wat inzicht geeft in het mysterie van hoe hete Jupiters evolueren.
Een exoplaneet die berucht is om zijn dodelijke weersomstandigheden verbergt nog een andere bizarre eigenschap, het stinkt naar rotte eieren, volgens een nieuwe studie van de Johns Hopkins University op basis van gegevens van de James Webb ruimtetelescoop. De atmosfeer van HD 189733 b, een gasreus ter grootte van Jupiter, bevat sporen van waterstofsulfide, een molecuul dat niet alleen stinkt, maar wetenschappers ook nieuwe aanwijzingen geeft over hoe zwavel, een bouwsteen van planeten, de binnenkant en atmosferen van gaswerelden buiten het zonnestelsel zou kunnen beïnvloeden. De bevindingen werden gepubliceerd in Nature.
De zoektocht naar leven buiten de aarde gaat plichtsgetrouw verder. Astronomen die gebruik maken van NASA's Chandra X-Ray Observatory en XMM-Newton van de Europese ruimtevaartorganisatie, dragen nieuw onderzoek bij aan de jacht, en hopen zo de basis te leggen voor toekomstige projecten. De onderzoekers gebruiken Chandra om de straling van nabije sterren te bestuderen om vast te stellen of een exoplaneet die rond deze sterren draait bewoonbaar kan zijn. Röntgenstraling en ultraviolet licht kunnen bij hoge concentraties de atmosfeer van een exoplaneet beschadigen, waardoor er minder kans is op leven (zoals wij dat kennen).
Met behulp van waarnemingen van NASA's TESS (Transiting Exoplanet Survey Satellite) en vele andere faciliteiten hebben twee internationale teams van astronomen een planeet ontdekt die tussen de afmetingen van de aarde en Venus in ligt, op slechts 40 lichtjaar afstand. Meerdere factoren maken deze planeet zeer geschikt voor verdere studie met behulp van NASA's James Webb Space Telescope.
Het SPECULOOS-project, geleid door astronoom Michaël Gillon van de Universiteit van Luik, heeft zojuist een nieuwe exoplaneet ter grootte van de aarde ontdekt rond SPECULOOS-3, een “ultrakoude dwergster” die zo klein is als Jupiter, twee keer zo koud is als onze zon en zich op 55 lichtjaar van de aarde bevindt. Na de beroemde TRAPPIST-1 is SPECULOOS 3 het tweede planetaire systeem dat rond dit type ster is ontdekt. Deze ontdekking is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Astronomy.
James Webb Space Telescope
Astrofotografie
Ruimtevaart in China
Dit gebeurde vandaag in 1804
De Duitse astronoom Karl Ludwig Harding ontdekt met een bescheiden telescoop de planetoïde 3 Juno. Dit was de derde planetoïde die ooit werd ontdekt en behoort tot één van de grotere planetoïden die zich tussen de planeten Mars en Jupiter bevinden. Juno, het belangrijkste lid van de Junofamilie van planetoïden, heeft een diameter van ongeveer 234 kilometer en is een sterk reflecterende planetoïde.
Redacteurs gezocht
Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!
Wordt medewerkerSteun Spacepage
Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.