Sterrenbeelden aan de sterrenhemel.
Foto: Babak Tafreshi

Een sterrenbeeld is een verzameling sterren die ogenschijnlijk een figuur vormen wanneer we deze sterren met denkbeeldige lijnen verbinden. Vanop aarde lijken deze sterren die een sterrenbeeld vormen dicht bij elkaar te staan maar in het heelal bevinden deze sterren zich vele lichtjaren van elkaar. Sterrenbeelden hebben een rijke geschiedenis en hebben veelal namen gekregen die afkomstig zijn uit de Griekse of Romeinse mythologie of van dieren. de huidige indeling van de sterrenbeelden is voornamelijk gebaseerd op de sterrenatlas die in 1603 werd uitgegeven door de Duitse sterrenkundige Johannes Bayer. In dit artikel bespreken we het minder bekende sterrenbeeld Phoenix.

Mythologie

het sterrenbeeld Phoenix werd in 1603 geïntroduceerd door Johannes Bayer aan de hand van waarnemingen die de Nederlandse zeevaarders Pieter Keyser en Frederik De Houtman hadden gemaakt. In de mythologie was Phoenix een vogel die regelmatig tot as werd verbrandt maar steeds weer verrees. In Egypte kende men dit sterrenbeeld onder de naam 'Bennu' en werd dit geassocieerd met onsterfelijkheid. In grootte is Phoenix het 37ste sterrenbeeld.

Waar en wanneer vind ik Phoenix aan de sterrenhemel?

Dit kleine sterrenbeeld bevindt zich aan de zuidelijke sterrenhemel en is vanaf onze breedtegraad niet waar te nemen. Phoenix behoort tot een groep van constellaties die men de 'Zuidelijke Vogels' noemt. Hierbij behoren ook nog de Kraanvogel (Grus), de Pauw (Pavo) en de Toekan (Tucana). In het hele sterrenbeeld Phoenix bevinden zich slechts dertien sterren die helderder zijn dan magnitude 5. Indien men Phoenix goed wil observeren moet men zich verplaatsen naar Australië of Zuid Afrika gedurende de wintermaanden (wintermaanden voor het noordelijk halfrond).

Phoenix

Aangrenzende sterrenbeelden

  • Beeldhouwer (Sculptor)
  • Kraanvogel (Grus)
  • Toekan (Tucana)
  • Kleine Waterslang (Hydrus)
  • Eridanus
  • Oven (Fornax)

Wat zijn de belangrijkste sterren?

De helderste ster uit dit kleine sterrenbeeld heeft de naam Ankaa (Alfa Phoenicis) en bevindt zich op een afstand van 78 lichtjaar van ons. Ankaa heeft een schijnbare magnitude van 2,4 en is hiermee de enigste ster in dit sterrenbeeld die helderder is dan magnitude 3. Op de tweede en derde plaats komen sterren die een magnitude hebben van 3,3 (Beta Phoenicis) en 3,4 (Gamma Phoenicis). De ster Zeta Phoenicis is een beddekingsveranderlijke van het Algol type met een magnitudebereik van 3,9 tot 4,4 in een periode van 1,6 dagen. Beta Phoenicis is een dubbelster waarvan beide sterren bijna dezelfde magnitude hebben.

Welke andere objecten zijn er te vinden in Phoenix?

In het sterrenbeeld Phoenix kunnen we een compacte groep van sterrenstelsels terugvinden die men 'Robert’s Quartet' noemt. De vier sterrenstelsels kregen van Halton Arp en Barry F. Madore de naam 'Robert's Quartet' als verwijzing naar Robert Freedman. Deze vier sterrenstelsels bevinden zich op een afstand van ongeveer 160 miljoen lichtjaar van ons en zijn met elkaar in botsing en zullen op termijn met elkaar versmelten. het grootste sterrenstelsel uit deze groep is NGC 92. Dit spiraalvormig sterrenstelsel heeft een visuele helderheid van magnitude 13,8 en bezit tal van stervormingsgebieden. Een ander lid uit Robert’s Quartet is NGC 87. Dit onregelmatig sterrenstelsel heeft een visuele helderheid van magnitude 14,1 en heeft een schijnbare grootte van 0,9′ op 0,9′. Tot Robert's Quartet behoren ook nog de sterrenstelsels NGC 88 en NGC 89.

Het prachtige Robert's Quartet in het sterrenbeeld Phoenix - Foto: ESO

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.

Dit gebeurde vandaag in 1974

Het gebeurde toen

De Amerikaanse ruimtesonde Mariner 10 vliegt op een afstand van 703 kilometer langs het oppervlak van de kleine planeet Mercurius. Tot 3 april 1974 werden foto's genomen van de planeet Mercurius door Mariner 10 en het ruimtetuig merkte een zwak magnetisch veld op bij de planeet. De instrumenten aan boord van Mariner 10 merkten ook zeer grote termepartuursverschillen in dag en nacht op bij deze planeet: tussen -183 en 187° C. In totaal nam de sonde tijdens deze eerste passage 2300 foto's.Dit onbemande ruimtetuig werd op 3 november 1973 in de ruimte gebracht en werd het eerste ruimtevaartuig dat twee planeten bezocht tijdens één ruimtemissie. Foto: NASA

Ontdek meer gebeurtenissen

Redacteurs gezocht

Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!

Wordt medewerker

Steun Spacepage

Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.

23%

Sociale netwerken