Spoetnik 2 was 's werelds tweede ruimtetuig dat in een baan om de Aarde gebracht werd. Net geen maand na de lancering van de eerste Spoetnik lanceerde de Sovjet-Unie op 3 november 1957 met succes de Spoetnik 2 kunstmaan die het Westen opnieuw deed schrikken aangezien zich aan boord van 's werelds tweede ruimtetuig voor het eerst een levend wezen bevond.
Het hondje Laika zal dankzij deze ruimtevlucht voor eeuwig geassocieerd worden met ruimtevaart. Dankzij dit hondje kregen Russische wetenschappers de bevestiging dat een levend wezen een lancering en gewichtloosheid kon overleven mits aangepaste technologie en overlevingsmiddelen.
Op vraag van Nikita Chroesjtsjov
Na het succes van de Spoetnik 1 satelliet wou de toenmalige Sovjet-leider Nikita Chroesjtsjov op 7 november 1957 opnieuw een ruimtetuig in de ruimte brengen aangezien dan de veertigste verjaardag gevierd werd van de Oktoberrevolutie. Ondertussen was men echter al bezig met de bouw van een meer gesofisticeerde satelliet (Spoetnik 3) dan de eerste Spoetnik maar deze zou nooit klaar zijn tegen december 1957. Uiteindelijk werd een nieuwe kunstmaan gebouwd. Nikita Chroesjtsjov wou dat het succes van de eerste Spoetnik tijdens deze tweede missie minstens geëvenaard werd. De Spoetnik 2 kunstmaan had de vorm van een kegel waarvan de basis een diameter had van twee meter. Binnenin deze satelliet bevonden zich verschillende compartimenten waarin zich zendappartuur en andere technische onderdelen bevonden. Eén bepaald compartiment was voorzien voor een hondje dat 's werelds eerste levend wezen in de ruimte moest worden. Tijdens de lancering en ruimtevlucht wou men zoveel mogelijk informatie vergaren over hoe het dier het er vanaf bracht en welke gevolgen een lancering en gewichtloosheid hebben op de gezondheid van een dier.
De Russische R-7 raket is klaar voor de lancering van de Spoetnik 2.
Op 3 november 1957 werd de Spoetnik 2 satelliet gelanceerd vanop de Bajkonoer lanceerbasis. Het 508 kilogram zware ruimtetuig werd in een elliptische lage baan om de Aarde gebracht (212 km x 1031 km) door middel van een Russische R-7 lange afstandsraket. Na het bereiken van de gewenste baan om de Aarde werden de beschermende neuskegels afgestoten van de raket en moest de kunstmaan zich losmaken. Door een technisch probleem bleek dit echter niet te lukken waardoor het thermisch controlesysteem aan boord van de satelliet niet meer correct werkte en de hele missie hierdoor in gevaar kwam. Toen de satelliet uiteindelijk ook nog een deel van haar thermische bescherming verloor, steeg de temperatuur aan boord van de Spoetnik 2 tot 40°C. Uiteindelijk raakte de Spoetnik 2 satelliet in een steeds lagere baan om de Aarde waardoor het tuig op 14 april 1958 opbrandde in de atmosfeer na een ruimtevlucht van 162 dagen.
Laika: van zwerfhond tot nationale heldin
Aan boord van de Spoetnik 2 kunstmaan bevond zich het Russische zwerfhondje 'Laika'. Volgens Russische wetenschappers waren zwerfhonden uit de straten van Moskou ideale proefdieren voor een dergelijke missie aangezien deze honden gewoon zijn om te leven in harde omstandigheden. Uiteindelijk kregen drie zwerfhonden een intensieve training door ze ondermeer langdurig op te sluiten in een kleine ruimte waarna men Laika koos om als eerste dier de ruimte in te gaan. Laika was een vrouwelijk Samojeed hondje dat afstamt van de pool- en keeshonden. Oorspronkelijk luisterde het diertje naar de naam 'Kudryavka' maar de roepnaam werd verandert in 'Laika' wat in het Nederlands zoveel betekent als 'blaffer'. Laika woog net voor de lancering 6 kilogram en het compartiment waarin het hondje moest verblijven aan boord van de Spoetnik 2 was zo ontworpen dat het diertje kon liggen, zitten of staan. Volgens een NASA-document zou Laika al drie dagen voor de lancering in de kunstmaan geplaatst zijn zodat het dier het compartiment gewoon raakte. Om zoveel mogelijk te weten te komen over hoe het dier zich zou gedragen tijdens de ruimtevlucht werd het hondje voorzien van tal van sensoren die ondermeer de hartslag, tempartuur en bloeddruk van het dier doorstuurden naar het vluchtleidingscentrum. Na de Spoetnik 2 lancering maakte men in de Sovjet-Unie bekend dat het hondje voedsel at tijdens de ruimtemissie en het dier een tijd lang heeft geleefd in de ruimte. In 2002 maakte één van de Spoetnik 2 wetenschappers (Dimitri Malashenkov) echter bekend dat Laika al enkele uren na de lancering stierf aan boord van de kunstmaan ten gevolge van oververhitting, stress en uitdroging. Opvallend aan de hele missie was dat de Spoetnik 2 satelliet niet voorzien was van een terugkeercapsule. Indien Laika verschillende dagen in de ruimte zou in leven gebleven zijn, had men het diertje geëuthanaseerd alvorens de satelliet de atmosfeer zou induiken. De Spoetnik 2 ruimtevlucht zorgde uiteindelijk voor heel wat kritiek van dierenrechtenorganisaties vanuit de hele wereld. Ondanks de verkeerde berichtgeving en het vroegtijdig sterven van het diertje zorgde deze ruimtemissie voor heel wat nieuwe informatie. Zo had de Sovjet-Unie bewezen dat een levend wezen een lancering en gewichtloosheid kan overleven.
Het eerste levend wezen in de ruimte: het Russische hondje Laika.
In 2008 werd ter nagedachtenis van de ruimtevlucht van het hondje Laika een momument gebouwd nabij het militaire onderzoekscentrum in Moskou waar men Laika voorbereidde op haar ruimtevlucht.
