ISS modules: Cupola

De Cupola (Italiaans voor 'koepel') module is een door Europa gebouwd observatorium dat in februari 2010 werd vastgehecht aan het internationale ruimtestation ISS. Vanuit dit kleine observatorium hebben de ruimtevaarders aan boord van het ruimtestation een fantastisch zicht op de Aarde en op andere segmenten van het ruimtestation.

Oorspronkelijk zou de Cupola module gebouwd worden door het Amerikaanse ruimtevaartbedrijven maar wegens financiële problemen in het Amerikaanse budget voor het internationale ruimtestation ISS besloot de Europese ruimtevaartorganisatie ESA deze plannen over te nemen waarna in 1999 werd gestart met de bouw van dit bijzonder onderdeel. De bouw viel onder leiding van hoofdaannemer Thales Alenia Space in Turijn dat een team van Europese ruimtevaartbedrijven leidde. De overige bedrijven waren afkomstig uit Spanje (CASA), Zwitserland (APCO), Zweden (SAAB Ericsson and Lindholmen Development), Duitsland (EADS Space Transportation) en België (Verhaert Space). Voor de ruimtevaarders aan boord van het ISS zou de komst van een dergelijk observatorium van zeer groot belang zijn aangezien men in het verleden steeds beroep moest doen op televisieschermen om aankomende ruimtetuigen te zien of risicovolle ruimtewandelingen moest uitvoeren wanneer men de buitenzijde van het ruimtestation wou inspecteren. Daarnaast zou de Cupola module ook een belangrijke wetenschappelijke waarde hebben doordat ruimtevaarders vanuit dit observatorium onze planeet in beeld konden brengen met behulp van eenvoudige camera's. 

Zeven raampjes met zicht op de Aarde

Cupola is, in tegenstelling tot alle andere ruimtestationmodules, geen groot cilindervormig gevaarte maar heeft een diameter van slechts 2,95 meter en is 1,5 meter hoog. Deze zeshoekige module, waarvan de structuur vervaardigt werd uit aluminium, beschikt aan elke zijde over een trapeziumvormig raam met nog een zevende raam dat zich aan de bovenkant van de module bevindt. Dit zevende raam heeft een diameter van tachtig centimeter. Dankzij deze zeven ramen hebben de bewoners van het ruimtestation niet enkel een prachtig zicht op onze Aarde maar kunnen ze ook de buitenkant van het ruimtestation inspecteren zonder hiervoor risicovolle ruimtewandelingen te moeten ondernemen. De Cupola module had bij zijn lancering een gewicht van 1,88 ton en werd door middel van het Amerikaanse ruimteveer Endeavour op 8 februari 2010 samen met de Tranquility module in de ruimte gebracht. Vervolgens werden de twee modules door de robotarm van het ruimteveer uit het vrachtruim van de Endeavour getild waarna Tranquility, met daaraan Cupola vastgehecht, aan de Harmony koppelingsmodule werd bevestigd. Enkele dagen later werd Cupola van locatie aan de Tranquility module verplaatst zodat de zeven ramen van de werk- en observatieruimte steeds naar de Aarde zijn gericht. De zeven ramen die dit onderdeel zo uniek maken, worden beschermd tegen inslagen van ruimteafval of meteorieten door zeven verschillende schilden die men er manueel kan voor plaatsen indien nodig. Binnenin de Cupola module is er plaats voor één ruimtevaarder en bevindt er zich een 'robotic workstation' waardoor de ruimtevaarder van hieruit de Canadarm 2 robotarm van het ruimtestation kan bedienen. Na het vasthechten van de Tranquility en Cupola onderdelen aan het ruimtestation was de bouw van het internationale ruimtestation ISS voor 90% klaar. Sinds de komst van Cupola is deze kleine module één van de geliefkoosde plaatsen van alle ruimtevaarders die hebben geleefd en gewerkt aan boord van het ISS.