Het Russische Sojoez 7K-LOK ruimtetuig, dat ook wel ‘Lunny Orbitalny Korabl’ (LOK) genoemd werd, was de tegenhanger van de Apollo Command/Service Module (CSM) ruimtecapsule waarmee men Amerikaanse astronauten naar de Maan bracht. Net als zijn Amerikaanse tegenhanger moest de Sojoez 7K-LOK Russische kosmonauten tot in een baan om de Maan brengen waarna deze veilig zouden terugkeren naar de Aarde.
Dit ruimtetuig werd begin de jaren ’60 ontworpen door de Russische raketgeleerde Sergej Koroljov en bood plaats aan twee kosmonauten. De Sojoez 7K-LOK maakte samen met de N1 raket en de Lunniy Korabl (LK) Maanlander deel uit van één van de grootste projecten uit de Russische ruimtevaart maar omwille van vele tegenslagen en financiële problemen slaagde de Sovjet-Unie er niet in om kosmonauten aan boord van de Sojoez 7K-LOK naar de Maan te brengen.
Ontwerp
Het ontwerp van de Sojoez 7K-LOK werd door ingenieurs van het OKB-1 ontwerpbureau, onder leiding van de Russische raketgeleerde Sergej Koroljov, gebaseerd op dat van de onbemande Zond en de eerste generatie bemande Sojoez ruimtetuigen. OKB-1 was op dat moment een specialist in het ontwerpen en het bouwen van bemande ruimtetuigen en in tegenstelling tot bij het Amerikaanse Apollo programma besloot men bij het Russische ontwerpbureau om verschillende bestaande hardware samen te voegen tot één nieuw ruimtetuig in plaats van te werken aan een compleet nieuw ontwerp. Het Sovjet-ruimtetuig waarmee men kosmonauten naar de Maan wou brengen had een totale lengte van 10 meter en woog bij het lanceren 9,8 ton. Alles samen beschikte de Sojoez 7K-LOK over een leef- en werkruimte van negen kubieke meter. Net als bij de eerste generatie Sojoez ruimtetuigen bestond de Sojoez 7K-LOK ook uit drie belangrijke onderdelen: de ‘orbital module’ waarin de bemanning zich kon begeven, de ‘descent module’ waarmee de bemanning terugkeerde naar de Aarde en de ‘equipment module’ waarin zich alle cruciale elektronische onderdelen en het propulsiesysteem bevonden. Aan boord was plaats voor twee kosmonauten die op het einde van de missie naar de Aarde konden terugkeren met de descent module. Ook kon de Sojoez 7K-LOK zich door middel van het Kontakt koppelingssysteem in de ruimte vasthechten aan een ander ruimtetuig. Om zich in de Lunniy Korabl (LK) Maanlander te begeven, was één kosmonaut verplicht om een ruimtewandeling te maken. Bij het Amerikaanse Apollo Maanprogramma konden de astronauten zich vrij begeven van de Apollo Command/Service Module naar de Lunar Module via een luchtsluis. In tegenstelling tot de bemande Sojoez ruimtetuigen werd de Soyuz 7K-LOK niet voorzien van zonnepanelen maar werd deze wel uitgerust met brandstofcellen voor het opwekken van elektriciteit die te vergelijken waren met de brandstofcellen uit de Amerikaanse Apollo Command/Service Module. Dit was de eerste maal dat een Sovjet-ruimtetuig beroep deed op brandstofcellen. De orbital module werd ook voorzien van een extra venster dat de kosmonauten konden gebruiken wanneer ze zich vasthechten aan de Lunniy Korabl (LK) Maanlander. Van alle Sojoez ruimtetuigen die Rusland ooit ontwierp was de 7K-LOK versie de grootste.
Vluchten
Doorheen de jaren waarin de Sovjet-Unie probeerde om kosmonauten naar de Maan te brengen, werden er maar enkele Sojoez 7K-LOK ruimtetuigen gelanceerd. Tijdens één van deze missies werd een zogenaamde ‘7K-LOK dummy’ gebruikt die op 2 december 1970 succesvol in een lage baan om de Aarde gebracht werd door een Russische Proton draagraket in het kader van een onbemande testvlucht. Tijdens deze eerste testvlucht werd een aangepast Zond ruimtetuig gebruikt. De overige Sojoez 7K-LOK ruimtetuigen maakten deel uit van twee testvluchten waarbij men de Russische N1 Maanraket lanceerde. Normaal hadden de ruimtetuigen elk een scheervlucht langs de Maan moeten maken, maar door het falen van de N1 raketten raakten de twee Sojoez 7K-LOK ruimtetuigen nooit in de ruimte. Tijdens deze twee mislukte lanceringen op 26 juni 1971 en 23 november 1972 konden de onbemande ruimtetuigen telkens gered worden door een zogenaamd ‘launch escape system’. Dit reddingssysteem zorgde ervoor dat het ruimtetuig wegvloog van de raket indien deze in de problemen raakte gedurende de eerste minuten van de lancering. Uiteindelijk werd een volledig operationele Sojoez 7K-LOK met bijhorende Lunniy Korabl (LK) Maanlander in 1974 klaargemaakt voor een vijfde N1 lancering die voorzien was voor augustus 1974. Tijdens deze missie zou de Sovjet-Unie voor de eerste maal een volledig onbemande Maanmissie hebben uitgevoerd. Uiteindelijk kwam deze lancering er nooit doordat het Sovjet-Maanprogramma in mei 1974 werd stopgezet.
