Op 12 april 1961 ging de mens voor het eerst de ruimte in toen de Russische kosmonaut Yuri Gagarin gelanceerd werd aan boord van zijn Vostok 1 ruimtecapsule. Sindsdien verbleef de mens steeds vaker in de ruimte en werden tal van records gebroken. Zo verbleef een Rus ooit meer dan 437 dagen aan boord van een ruimtestation en begaven drie Amerikaanse astronauten zich ooit op een afstand van 400.171 kilometer van de Aarde. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste records die gevestigd werden in de bemande ruimtevaart.
Jongste ruimtevaarder
De Russische kosmonaut Gherman Titov heeft tot op heden nog steeds het record op zijn naam staan van jongste ruimtevaarder ooit. Zo ging Titov op 25-jarige leeftijd in augustus 1961 de ruimte in tijdens de Vostok 2 ruimtemissie. Hij werd op dat moment ook de tweede mens die ooit de ruimte in ging. Tijdens zijn Vostok 2 missie maakte hij 17 omwentelingen om de Aarde en slaagde hij er ook als eerste in om te slapen in de ruimte. Daarnaast was ook de eerste mens die te maken kreeg met ruimteziekte.
Foto: Roscosmos
Oudste ruimtevaarder
In oktober 1998 ging de Amerikaanse astronaut en senator John Glenn op 77-jarige leeftijd de ruimte in tijdens de STS-95 ruimtemissie. Tijdens deze missie verbleef Glenn 9 dagen en 19 uur aan boord van het Amerikaanse ruimteveer Discovery. In opdracht van NASA en het Amerikaanse National Institute on Aging onderging Glenn tijdens deze ruimtemissie een reeks medische testen om het verouderingsproces van het menselijk lichaam te onderzoeken. Dit was de tweede maal dat Glenn de ruimte in ging na zijn historische ruimtemissie in februari 1962 waarmee hij de eerste Amerikaan werd die in een baan om de Aarde cirkelde.
Foto: NASA
Langste ruimtewandeling
De twee Amerikaanse astronauten Jim Voss en Susan Helms verbleven op 11 maart 2001 maar liefst 8 uur en 56 minuten buiten het internationale ruimtestation ISS. Deze ruimtewandeling maakte deel uit van de Amerikaanse STS-102 ruimtevlucht waarbij het Amerikaanse ruimteveer Discovery zich voor enkele dagen vastmaakte aan het toen nog jonge ISS ruimtestation. Tijdens deze lange ruimtewandeling voerden Voss en Helms onderhoudswerken uit aan de buitenzijde van het ruimtestation en bereidde men ook de komst voor van een nieuwe module.
Foto: NASA
Langste bemande ruimtemissie
De Russische kosmonaut Valery Polyakov heeft tot op heden nog steeds het record op zijn naam staan van langste verblijf in de ruimte tijdens één ruimtemissie. Zo verbleef Polyakov tussen januari 1994 en maart 1995 maar liefst 437 dagen en 17 uur in een baan om de Aarde aan boord van het Russische ruimtestation Mir. Dankzij het langdurig verblijf van Polyakov in gewichtloze toestand kregen wetenschappers uitgebreid de kans om zijn lichaam te onderzoeken om op die manier meer te leren over de gevolgen van gewichtloosheid op het menselijk lichaam. Voor zijn recordmissie ging Valery Polyakov in 1988 ook al eens de ruimte in en verbleef hij toen ook al 240 dagen aan boord van het ruimtestation Mir.
Foto: NASA
Kortste bemande ruimtemissie
De Amerikaanse astronaut Alan Shepard maakte deel uit van de Mercury 7 astronauten en ging op 5 mei 1961 als eerste Amerikaan de ruimte in. Zijn ruimtemissie duurde slechts 15 minuten aangezien zijn Freedom 7 ruimtecapsule een suborbitale ruimtevlucht maakte. Tijdens deze 'sprong' in de ruimte bereikte Shepard een maximale hoogte van 185 kilometer waarna hij terug landde in de Atlantische Oceaan. Na zijn Freedom 7 missie ging Alan Shepard in 1971 naar de maan tijdens de Apollo 14 missie waar hij tot op heden de oudste mens ooit werd die wandelde op het oppervlak van en ander hemellichaam (47 jaar).
Foto: NASA
Verste bemande ruimtemissie
Tot op heden staat het record van de verste ruimtemissie ooit op naam van de Apollo 13 bemanning. Zo begaven de drie Amerikaanse astronauten Fred Haise, James Lovell en John Swigert zich tijdens de Apollo 13 missie op een bepaald moment op een afstand van 400.171 kilometer van de Aarde. Deze verre afstand werd in april 1970 onverwachts bereikt als gevolg van een zogeheten 'emergency return trajectory' nadat de geplande maanlanding werd afgelast als gevolg van een explosie in een zuurstoftank aan boord van de Apollo ruimtecapsule. Tijdens hun ruimtemissie moesten de drie astronauten zich gedurende lange tijd aan boord van de maanlander begeven.
Foto: NASA
Langste tijd in de ruimte
De Russische kosmonaut Gennady Padalka verbleef gedurende zijn carrière als ruimtevaarder in totaal 878 dagen en 11 uur in de ruimte (2 jaar, 4 maanden, 3 weken en 5 dagen). Hierdoor heeft hij het record op zijn naam staan van langste tijd ooit doorgebracht in de ruimte tijdens verschillende missies. Padalka verbleef tijdens zijn vijf ruimtemissies zowel aan boord van het ruimtestation Mir alsook aan boord van het internationale ruimtestation ISS en voerde ook tien ruimtewandelingen uit. Nadat Padalka in 1989 werd geselecteerd als kosmonaut ging hij in 1998 een eerste maal de ruimte in tijdens de Soyuz TM-28 missie. In 2015 ging Padalka een laatste keer de ruimte in.
Foto: NASA
Meeste ruimtemissies
De twee Amerikaanse NASA-astronauten Franklin Chang Díaz en Jerry Ross hebben beiden elk zeven ruimtemissies uitgevoerd en zijn hierdoor recordhouders. Terwijl Franklin Chang Díaz zijn zeven missies tussen 1986 en 2002 uitvoerde ging Jerry Ross tussen 1985 en 2002 eveneens zeven maal de ruimte in. Met deze zeven ruimtevluchten verbleef Franklin Chang Díaz in totaal 66 dagen en 18 uur in een baan om de Aarde. Jerry Ross verbleef alles samen 58 dagen in de ruimte.
Foto: NASA
Snelheidsrecord
Toen op 26 mei 1969 de Amerikaanse Apollo 10 astronauten terugkeerden naar de Aarde van hun ruimtemissie naar de maan bereikte hun ruimtecapsule een maximale snelheid van maar liefst 39.897 kilometer per uur. Tot op heden werd dit record nooit meer verbroken. De Apollo 10 missie diende als generale repetitie voor de eerste Amerikaanse maanlanding (Apollo 11) die enkele maanden later zou plaatsvinden. Tijdens deze Apollo 10 ruimtevlucht begaven de drie astronauten Eugene Cernan, John Young en Tom Stafford zich naar de maan waarna Stafford en Cernan de maanlander tot op een hoogte van 15 243 kilometer boven het maanoppervlak brachten.
Foto: NASA
Meest aantal mensen in de ruimte
Toen in maart 1995 het Amerikaanse ruimteveer Endeavour begon aan zijn STS-67 missie verbleven er op dat moment 13 mensen in een baan om de Aarde. Samen met de zeven Amerikaanse bemanningsleden aan boord van de Endeavour verbleven ook nog eens vijf Russische kosmonauten aan boord van Mir samen met de Amerikaan Normal Thagard die op dat moment lange tijd aan boord van het Russische ruimtestation verbleef. In 1985 gingen acht ruimtevaarders tegelijk de ruimte in tijdens de Amerikaanse STS-61-A missie. Tot op heden werd dit record nog niet verbroken.
Foto: NASA
Langste verblijf op een ander hemellichaam
In december 1975 verbleven de twee Amerikaanse astronauten Harrison Schmidt en Eugene Cernan net geen 75 uur op het oppervlak van de maan tijdens de Apollo 17 missie. Dit is tot op heden nog steeds het langste verblijf van de mens op een ander hemellichaam. Gedurende hun verblijf op de maan voerden de twee astronauten twee ruimtewandelingen uit op het maanoppervlak en legde ze maar liefst 35 kilometer af met hun speciale maanwagen. De twee Apollo 17 astronauten brachten ook 110 kilogram aan maanstenen mee naar de Aarde.
Foto: NASA
Ruimtewandeling met drie astronauten
Terwijl normaal ruimtewandelingen altijd worden uitgevoerd door twee ruimtevaarders werd in mei 1992 een bijzondere ruimtewandeling uitgevoerd met drie Amerikaanse astronauten. Zo begaven de drie astronauten Pierre J. Thuot, Richard J. Hieb en Thomas D. Akers zich op 13 mei 1992 buiten het Amerikaanse ruimteveer Endeavour om de Intelsat 603 communicatiesatelliet op te pikken en deze te herstellen nadat deze in de problemen was gekomen. Tijdens deze STS-49 ruimtevlucht werden in totaal vier ruimtewandelingen uitgevoerd waarvan de ruimtewandeling met drie astronauten maar liefst 8 uur en 29 minuten duurde. Tot op heden is dit nog steeds de enige ruimtewandeling die met drie ruimtevaarders werd uitgevoerd.
Foto: NASA
