Kaart van de kosmische achtergrondstraling, gemaakt met de Atacama Cosmology Telescope.
Foto: ACT Collaboration

Nieuwe waarnemingen met de Atacama Cosmology Telescope (ACT) in het noorden van Chili hebben aangetoond dat het heelal 13,77 miljard jaar oud is. Dit resultaat komt overeen met eerdere onderzoeken van de Europese satelliet Planck die tussen 2009 en 2013 de kosmische achtergrondstraling bestudeerde. Ondanks deze nieuwe resultaten blijft de discussie over de leeftijd bestaan aangezien deze gegevens niet overeen komen met metingen die eerder gemaakt werden met behulp van de Hubble ruimtetelescoop. 

De Atacama Cosmology Telescope (ATC) werd gebouwd in Chili op een hoogte van ongeveer 5 190 meter en is een samenwerkingsproject tussen tal van Amerikaanse universiteiten en de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA. Eind december 2007 begon dit observatorium aan zijn eerste observaties dat als belangrijkste doel heeft de kosmische achtergrondstraling te bestuderen en in kaart te brengen. Net als de Planck satelliet hebben sterrenkundigen nu ook met de Atacama Cosmology Telescope (ACT) in Chili de kosmische achtergrondstraling bestudeerd en nauwkeurig in kaart gebracht. De kosmische achtergrondstraling is een overblijfsel van warmtestraling die kort na de oerknal werd uitgezonden. Door de uitdijing van het heelal is de temperatuur van deze straling tot drie graden boven het absolute nulpunt gedaald waardoor deze straling zich nu bevindt in een golflengte die in het microgolf gebied ligt. De kaart die nu werd gemaakt van de kosmische achtergrondstraling met de Atacama Cosmology Telescope (ACT) vertoont kleine variaties in temperatuur en polarisatie die zijn ontstaan door kwantumfluctuaties in het vroege heelal. Als gevolg van de kosmische uitdijing zijn deze uitgegroeid tot gebieden van verschillende dichtheden en waar de materiedichtheid relatief groot was, zijn later clusters van sterrenstelsels gevormd. Dankzij de gegevens afkomstig van de Atacama Cosmology Telescope (ATC) kon men meten hoe ver de variaties in temperatuur en polarisatie uit elkaar liggen en daaruit hebben de sterrenkundigen kunnen vaststellen dat het heelal 13,77 miljard jaar oud is. Opvallend is wel dat deze gegevens niet lijken overeen te komen met metingen afkomstig van de bekende Hubble ruimtetelescoop. Zo heeft men met behulp van de Hubble ruimtetelescoop eerder vastgesteld dat het heelal hooguit 13 miljard jaar oud is aan de hand van metingen van snelheden waarmee verre sterrenstelsels zich van ons verwijderen. Wat de exacte oorzaak is van dit verschil in leeftijd is tot op heden nog steeds onduidelijk.

Bron: Astronomers agree: Universe is nearly 14 billion years old!

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.